بیماری های مهم درخت گردو
سطح زیر کشت گردو در ایران 200 هزار هکتار است و ایران با تولید 10 درصد گردوی دنیا مقام سوم جهان را به خود اختصاص داده است. از عوامل مهم در عملکرد پایین گردو در ایران می توان به برداشت در زمان نامناسب، تاخیر در حذف پوسته سبز، استفاده از نهال غیرپیوندی، بکارگیری روش های نامناسب در خشک کردن محصول و آفات و بیماری ها اشاره کرد.
بیماری های مهم درخت گردو
1-بلایت باکتریایی
بیماری بلایت یکی از مخرب ترین بیماری های برگ و میوه درخت گردو است که عامل باکتری آن xanthomonas arboricola pv. juglandis است. تمام بافت سبز درخت گردو به این باکتری حساس است. از ویژگی های مهم این بیماری می توان به ایجاد لکه های سیاه روی برگ، میوه و شاخه اشاره کرد. مشاهدات نشان داده است که هر مقدار بافت گیاه جوانتر باشد میزان خسارت وارد بیشتر می باشد. بلایت می تواند به میوه نارس حمله کند و سبب چروکیدگی گل، ریزش میوه نارس و ایجاد لکه های سیاه، آبسوخته و فرو رفته در پوست سبز شود ولی نمی تواند به میوه کامل صدمه بزند. شدت میزان خسارت وارد بستگی به زمان آلودگی دارد: میوه هایی که اوایل بهار دچار آلودگی شوند معمولا می ریزند و گاهی شدت بیماری آنقدر زیاد است که زمین پوشیده از میوه نارس می شود و میوه های باقی مانده روی درخت هم دارای لکه می باشند. خسارت وارده به مغز گردو بستگی به وضعیت بستن پوست چوبی به دور مغز در زمان آلودگی دارد: اگر آلودگی در زمان قبل از بستن پوست چوبی به دور مغز باشد سبب ریزش میوه نارس و سیاهی و چروکیدگی میوه می شود و اگر آلودگی بیماری بعد از بستن پوست چوبی دور مغز باشد فقط پوسته مغز به رنگ سیاه می شود ولی میوه قابل استفاده است. جهت پیشگیری و کنترل بیماری بلایت می بایست از ارقام مقاوم به بیماری استفاده نمود و اقدامات زراعی، کنترل بیولوژیک و مبارزه شیمیایی از راهکارهای اساسی در کنترل این بیماری محسوب می شود. مهمترین سموم جهت مبارزه شیمیایی که در کنترل بیماری بلایت باکتریایی استفاده می شوند، ترکیبات مسی مثل اکسی کلرور مس و بردوفیکس میباشند.
2- آنتراکنوز
عامل ایجاد بیماری آنتراکنوز گردو قارچ آسکومیست است. این قارچ به همه بافت های سبز گیاه حمله می کند که مهم ترین آن برگ است. در برگ های آلوده به آنتراکنوز لکه های زیادی با حاشیه دندانه دار به رنگ قهوه ای تیره تا سیاه دیده می شود که در مرکز آن نقاط ریز خاکستری ایجاد می شود. با پیشرفت بیماری، نکروزه کل برگ را فرا می گیرد و در نهایت سبب ریزش تاج درخت می شود. ایجاد آلودگی در میوه نارس سبب ریزش میوه های نارس می شود و آلودگی در میوه های رسیده سبب خشکیدگی و پوسیدگی مغز گردو می شود. از راهکارهای موثر در پیشگیری و کنترل این بیماری بکارگیری اقدامات زراعی مناسب و استفاده از ارقام مقاوم به بیماری است. همچنین مبارزه شیمیایی از طریق استفاده از سموم قارچکش کاپتان و بنومیل در کنترل بیماری تا حد بسیار زیادی موثر میباشد.
3-پوسیدگی های فیتوفتورایی طوقه و ریشه (شیره سیاه)
عامل ایجاد این بیماری قارچ فیتوفتورا است که این قارچ میتواند میزبان خود را در هر سنی از پای درآورد. در باغات آلوده گردو سالانه 10 درصد درختان در اثر پوسیدگی فیتوفتورایی از بین می روند. در اثر تخریب ریشه و طوقه نشانه های خشکی، پژمردگی و ضعف در اندام های هوایی آشکار می شود و تاج درخت تنک شده و برگریزان اتفاق می افتد و میوه ها در معرض مستقیم آفتاب قرار گرفته و خشک می شوند. پوسیدگی طوقه سبب شکاف در پایین طوقه می شود که سبب تراوش شیره نباتی گیاه به بیرون می شود که این شیره در معرض هوا به رنگ سیاه در میاد که شیره سیاه نامیده می شود. زمانی که کل ریشه درخت دچار پوسیدگی شود درخت می میرد. از جمله عوامل کنترل این بیماری کنترل زراعی، استفاده از ارقام مقاوم و مبارزه شیمیایی است. به منظور کنترل شیمیایی این بیماری میبایست پس از حذف مناطق دارای آلودگی، محل مربوطه به وسیله سموم بردوفیکس و یا اکسی کلرور مس ضدعفونی و تیمار گردند. همچنین استفاده از ترکیب فسفید پتاسیم که هم خاصیت کودی داشته و هم به عنوان سم در کنترل این بیماری موثر است، توصیه میگردد.