مهمترین نکات کاشت و نگهداری گل کاغذی
در بین بی‌شمار گیاهانی که در طبیعت مشاهده می‌کنید و یا گیاهانی که به صورت تجاری و زراعی پرورش داده می‌شوند گروهی از گیاهان نیز هستند که به واسطه ویژگی‌های ظاهری که دارند محبوب هستند و از آنها نگهداری می‌شود. عموما این گیاهان از مناطق مختلف دنیا گردآوری شده و به عنوان گیاه زینتی معرفی می‌شوند. برگ‌ها، گل‌ها، نحوه رشد، تنوع بالا در طرح و رنگ از ویژگی‌هایی هستند که یک گیاه را به گیاه زینتی تبدیل می‌کند. بسیاری از این گیاهان زینتی را می‌توان به عنوان زینت بخش فضای سبز داخلی و یا خارجی استفاده کرد. برخی از گیاهان که در فضای سبز خارجی استفاده می‌شوند ویژگی‌های بخصوصی دارند که می‌توان به نحوه رشد ( بالارونده)، اندازه بزرگ و.. اشاره کرد. در این مطلب به معرفی گل کاغذی به عنوان یکی از گیاهان زینتی که در فضای سبز خارجی به خوبی قابلیت نگهداری دارد می‌پردازیم.
معرفی گل کاغذی
گل کاغذی به لحاظ اقلیمی بومی نواحی آمریکای جنوبی می‌باشد و کشورهایی نظیر برزیل، آرژانتین و پرو را می‌توان زادگاه اصلی این گیاه زینتی دانست. این گیاه در علم گیاهشناسی با نام علمی Bougainvillea spp شناخته می شود. این گیاه گونه‌های متعددی دارد که هر کدام ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارند. این گیاه به فرم‌های بوته‌ای، درختچه و یا بالارونده می‌تواند رشد کند که این شکل‌های رشد کاملا بستگی به محیطی که در آن پرورش یافته و نوع تربیت آن دارد.
گل آذین گل کاغذی به صورت برگچه‌های بزرگ کاسبرگ مانند می‌باشد که در مجموع سه گل با ظاهری براق را احاطه می‌کند. این ویژگی در گل آذین سبب شده تا این گیاه به عنوان گیاه زینتی محبوب شود.
گل کاغذی در گونه‌های مختلف می‌توانند بین 1 تا 12 متر رشد داشته باشند و این رشد می‌تواند روی گیاهان و یا سازه‌های اطرافشان باشد. این گیاه با استفاده از اندام های ویژه‌ای به نام خارهای چسبنده از سازه‌ها و یا گیاهان مختلف بالا می رود و روی آنها رشد می‌کند. در نواحی که در طول سال بارندگی رخ دهد این گیاه به صورت همیشه سبز رشد می‌کند ولی در مناطقی که آب و هوای خشک در طول فصل‌ها حاکم باشد شاهد برگ‌ریزی این گیاه خواهیم بود. برگ‌های این گیاه به شکل تخم‌مرغی شکل تا نیزه‌ای، ساده و به صورت متناوب روی شاخه‌ها دیده می‌شود، اندازه برگ‌ها 4 تا 13 سانتی‌متر طول و 2 تا 6 سانتی‌متر عرض می‌باشد.
برگچه‌هایی که گل‌های این گیاه زیبا را احاطه می‌کنند در رنگ‌هایی نظیرصورتی، نارنجی، سفید، زرد، قرمز، بنفش و یا سرخابی ممکن است دیده‌شود که این تنوع رنگ وابستگی زیادی به گونه گیاهی آن دارد.
علت مشهور شدن این گیاه به گل کاغذی (Paper flower) این است که برگچه‌های این گیاه بسیار ظریف و نازک هستند و ظاهری شبیه به کاغذ دارند.
در ادامه به معرفی نیازهای گل کاغذی برای رشد خواهیم پرداخت:
نیازهای گل کاغذی
گیاهان مختلف در هر اقلیمی که قرار داشته باشند اعم از گیاهان زراعی و زینتی نیازهایی دارند که باید به درستی اقدام به رفع آنها نمود تا بتوانند رشد خوبی داشته باشند. برخی از این نیازها ممکن است نقش پررنگی در کیفیت رشد و نمو گیاه ایفا کنند. در این بخش به معرفی نیازهای مهم گل کاغذی برای رشد و نمو خواهیم پرداخت:
- نیاز نوری:
نور شاخص بسیار مهمی برای رشد گیاهان محسوب می‌شود و گیاهان زینتی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. سطح نیاز به نور ممکن است در بین گیاهان مختلف متفاوت باشد اما در هیچکدام این نیاز صفر نیست. یکی از موضوعات مهمی که در نگهداری از گل کاغذی باید به آن توجه کنید میزان نور دریافتی است. گل کاغذی برای اینکه سرزنده و شاداب باشد و گل‌های زیبا و خوش رنگ تولید کند باید در معرض نور مستقیم قرار بگیرد. اگرچه نور به صورت سایه دار برای این گیاه مشکلی ایجاد نمی‌کند اما شرایط ایده‌آل محسوب نخواهد شد.
- نیاز آبی:
تمام موجودات دنیا به آب برای زندگی نیاز دارند و این موضوع در گیاهان شناخته شده تر می‌باشد. گیاهان براساس میزان آب در دسترس در اقلیم تحت رشد خود تکامل پیدا می‌کنند و از این رو گیاهان نواحی گرمسیری بسیار متفاوت از گیاهان نواحی خشک هستند. گل کاغذی شرایط آبیاری غرقابی مداوم را تحمل نخواهد کرد و دچار مشکلات زیادی خواهد شد اما نیاز دارد تا به صورت منظم آبیاری شود تا بتواند گل‌های زیبا تولید کند. آبیاری را طبق برنامه مشخص انجام داده و از غرقاب کردن این گیاه پرهیز کنید.
- نیاز دمایی و رطوبت:
دما و رطوبت یکی از فاکتورهای تعیین کننده برای رشد هر گیاهی محسوب می شود. گیاهان غیربومی که به عنوان گیاه زینتی نگهداری می شوند باید در مناطقی پرورش داده شوند که به لحاظ اقلیمی به محل رشد اصلی نزدیک باشد. از آن جا که گل کاغذی بومی کشورهای آمریکای جنوبی بوده و در آن مناطق شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب حاکم است توصیه می شود تا این گیاه نیز در شرایطی مشابه نگهداری شود هرچند که این گیاه توانایی رشد در مناطق خشک را نیز دارد اما ممکن است به خوبی شرایط مرطوب رشد نداشته باشد.
- نیاز تغذیه‌ای:
گل کاغذی به لحاظ نیاز به مواد مغذی گیاهی بسیار پرخور محسوب می شود و برای اینکه بتواند بخش‌های مختلف از قبیل برگ ها و خصوصا گل ها را به خوبی توسعه دهد نیاز به کودهای مختلف خواهد داشت. از این رو باید در فصل رشد انواع کود ها از قبیل کود سه بیست و یا کود جلبک دریایی برای رشد و کودهای ریزمغذی و کودهای پتاسیم بالا مثل کود 36 12 12 و کودهای فسفر بالا مثل کود 10 52 10 برای گلدهی استفاده شود. استفاده از کود هیومیک اسید و کود آمینواسید در فصل رشد در فواصل معین می تواند به رشد بهتر و تنش زدایی از گیاه کمک بسیاری کند و جذب عناصر را بسیار آسان‌تر کند.
کاشت گل کاغذی
از آن جا که گل کاغذی گیاهی است که برای رشد در فضای باز مناسب می‌باشد باید آن را در فضای خارج از منزل نگهداری کرد. تراس‌ها و بالکن‌های بزرگ و یا گلخانه های بزرگ نیز می‌توانند برای رشد این گیاه مناسب باشند به شرطی که تمامی شرایط ایده‌آل برای رشد فراهم شده باشد. در خصوص کاشت گل کاغذی باید به نکاتی توجه داشته باشید که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
خاک مناسب برای کاشت این گیاه بسیار اهمیت دارد. شما باید مکانی را برای کاشت این گیاه در باغچه و یا فضای سبز خود انتخاب کنید که غنای خاک آن بالا باشد و بتواند به خوبی از این گیاه حمایت کند. یکی دیگر از فاکتورهای مهم زهکشی خاک است. همانطور که گفته شد گل کاغذی شرایط غرقابی را تحمل نمی کند بنابراین باید جایی را برای کاشت انتخاب کنید که پس از بارندگی و یا آبیاری آب به راحتی از اطراف ریشه و طوقه گیاه خارج شود و حالت ماندابی به خود نگیرد.
همانطور که در بخش نیازهای گیاهی گفته شد، نیاز نوری در گل کاغذی اهمیت ویژه دارد و از این رو محل کاشت آن را نیز طوری در نظر بگیرید که در طول روز بیشترین میزان نور را دریافت کند و بتواند رشد و گلدهی مناسبی داشته باشد.
در برخی شرایط می‌توان این گیاه را در گلدان‌های بزرگ و محفظه‌های رشد بزرگ در فضای باز نگهداری کرد، در این شرایط باید بستر کشت بسیار غنی تهیه نمود که توصیه می‌شود حاوی انواع کمپوست‌ها شامل ورمی‌کمپوست و یا پیت ماس باشد و در مجموع خاکی سبک را تشکیل دهد تا گیاه به لحاظ مواد مغذی و آلی دچار مشکل نشود.
چرا گل کاغذی گل نمی‌دهد؟
برای اینکه گل کاغذی شما گل‌های زیبا تولید کند باید اقداماتی که قبل تر یاد شد را انجام داده و در نهایت کمی صبور باشید! نور مورد نیاز را طوری تنظیم کنید که حداقل 6 ساعت در روز نور مستقیم برای گیاه قابل دریافت باشد و به آبیاری منظم نیز توجه داشته باشید. کودهای موثر در گلدهی مثل کودهای با میزان فسفر و پتاسیم بالا به صورت منظم استفاده کنید تا گلدهی تحریک شود. استفاده از کودهای ریزمغذی مثل کود آهن و یا دیگر کودهای ریزمغذی کامل می توانند روند گلدهی را تسریع کنند.
در نهایت اگر با تمامی موارد یاد شده بازهم شاهد گلدهی نبودید آبیاری را طوری تنظیم کنید که به گیاه شوک وارد شود و بین آبیاری‌ها اجازه دهید تا خاک به خوبی خشک شود.
تکثیر گل کاغذی
تکثیر گل کاغذی به راحتی و با انجام چند مرحله با کمک تهیه قلمه ساقه قابل انجام است. برای این کار ابتدا ساقه سالم با طولی معادل 15 تا 20 سانتی‌متر انتخاب کنید که چند گره روی آن وجود داشته باشد. از یک قیچی باغبانی و یا چاقوی تیز کمک گرفته و یک برش 45 درجه زیر آخرین گره ساقه ایجاد کنید. برگ‌های بخش پایینی را حذف کرده و سپس انتهای قلمه را در هورمون ریشه زایی فروببرید. گلدان کوچکی تهیه کرده و با بستر کشت سبک آن را پرکرده و قلمه را داخل آن بکارید. آبیاری را به صورت منظم در اطراف خاک قلمه انجام داده و از غرقاب کردن آن پرهیز کنید. پس از گذشت چند هفته ریشه دار شدن قلمه را بررسی کرده و در صورت ریشه دار شدن به صورت مناسب آن را به گلدان و یا زمین اصلی برای کاشت منتقل کنید تا گل کاغذی کامل را ایجاد کند.
هرس گل کاغذی
یکی از فرایندهایی که به رشد بهتر گل کاغذی کمک زیادی می‌کند هرس کردن آن است. این موضوع ممکن است کمی دشوار و زمان بر باشد اما کمک می‌کند تا گل کاغذی شما شاداب و سالم بماند. برای هرس گل کاغذی می توانید طبق اولویت بندی زیر عمل کنید:
- ابتدا به دنبال بخش‌های آسیب دیده و یا مرده در گل کاغذی بگردید و آن بخش ها را تا جایی که به بافت سالم برسید هرس کنید. برای هرس از قیچی باغبانی تیز و ضدعفونی شده با ترکیباتی مثل وایتکس نیم درصد استفاده کنید.
- شاخه‌هایی که خیلی طویل شده اند و از بوته اصلی فاصله گرفته‌اند را هرس کرده تا بتوانید شکلی زیبا در این گیاه ایجاد کنید. از آن جا که گل کاغذی روی شاخه‌های جدید و نورسته گلدهی دارد، هرس بخش های مسن می تواند ظاهری زیباتر و پرگل تری را ایجاد کند.
- توجه کنید که در هربار هرس گل کاغذی شما مجاز هستید تنها یک سوم از این گیاه را هرس و حذف کنید. هرس شدیدتر سبب ایجاد آسیب و عقب ماندن از رشد و گلدهی خواهد شد.
- پس از پایان هرس در شاخه‌های قطور از چسب باغبانی برای پوشاندن و مسدود کردن محل آسیب استفاده کنید تا از ورود عوامل بیماری زا به گیاه جلوگیری شود.
پیوند گل کاغذی
با انجام پیوند در گل کاغذی شما می‌توانید چند رنگ از این گل را روی یک بوته داشته باشید! برای این منظور بوته پایه را هرس کرده تا شاخه عاری از برگ نمایان شود سپس پیوندک‌های خود را تهیه کنید که باید از شاخه‌های سالم استفاده کنید و آنها را به قطعات 5 تا 7 سانتی‌متری تبدیل کنید. دوطرف انتهای پیوندک‌ها را با استفاده از چاقوی پیوندزنی به صورت اریب ببرید و همزمان در ساقه بوته پایه پیوند شکاف عمودی ایجاد کرده و پیوندک را در آن فروببرید. محل پیوند را با نوار پیوند محکم کنید تا اتصال بین بافت‌ها انجام شود و رشد شروع شود.
آفات و بیماری های گل کاغذی
گل کاغذی ممکن است در معرض آسیب و حمله بسیاری از آفات و بیماری‌ها قرار بگیرد. از این موارد می توان به شته‌ها، شپشک‌های سپردار و یا آردآلود، انواع لکه برگی‌های قارچی و یا باکتریایی اشاره کرد. همواره گل کاغذی خود را پایش کرده و به محض مشاهده شرایط غیر عادی و یا ضعف و آسیب با متخصصین گیاهپزشک مشورت کرده تا بهترین راه برای مهار آن ها را به شما معرفی کنند.
جمع‌بندی
در این مقاله به معرفی گل کاغذی به عنوان یکی از گیاهان زیبا و چشم نواز و همچنین محبوب پرداخته شد و نیازهای آن و همچنین روش‌های رفع آنها نیز برای رشد و شادابی بیشتر و بهتر شرح داده شد تا بتوانید از گل کاغذی خود به بهترین شکل نگهداری کنید.
