گیاه مورد و نکات نگهداری و کاشت آن
گیاهان زینتی کاربرد گسترده ای در فضاسازی های شهری و یا خانگی دارند. بسیاری از این گیاهان قابلیت نگهداری در فضای داخلی منزل و یا فضای باز دارند. بسیاری از این گیاهان به لحاظ زیبایی شناسی ویژگی های خاصی دارند که جلوه خاصی به محیط می بخشند. استفاده از گیاهان زینتی در فضاهای مختلف می تواند سبب افزایش روحیه و شادابی شود و از این نظر در بهبود خلق و خوی انسان نقش مثبتی ایفا می کند. تنوع موجود در گیاهان زینتی سبب شده تا بسیاری از افراد براساس سلیقه و نیاز اقلیمی خود بتوانند از این گیاهان نگهداری کنند. در این مطلب به معرفی گیاه زینتی مورد پرداخته می شود تا با این گیاه و نیازهای آن بیشتر آشنا شوید.
معرفی گیاه مورد
گیاه مورد در زبان انگلیسی با نام Myrtle شناخته می شود و جنس گیاهی آن، Myrtus، شامل گونه های بسیار زیادی از گیاهان همیشه سبز از خانواده گیاهی Myrtaceae می باشد. گونه معطر مورد که با نام علمی M. communis شناخته می شود بومی نواحی مدیترانه و خاورمیانه است. این گیاه به صورت غیر بومی در نواحی جنوبی انگلستان و مناطق گرمسیر شمال آمریکا کاشته می شود.
گیاه مورد می تواند در شرایط ایده آل و بومی خود تا ارتفاعی بیش از 5 متر رشد داشته باشد. در بسیاری از موارد این گیاه در فضاهای سبز داخلی منازل به صورت درختچه تربیت می شود. برگ های این گیاه به صورت متناوب بر روی ساقه ها قرار می گیرند. برگ های گیاه مورد ظاهری براق دارند و روی سطح برگ های این گیاه غده های شفاف حاوی روغن وجود دارد که سبب براق شدن برگ ها می شوند. گل های گیاه مورد به صورت منفرد و سفید رنگ بر روی ساقه های کوتاه تشکیل می شوند و این گل ها اندازه ای در حدود 8/1 سانتی متر می تواند داشته باشند.
از بخش های مختلف این گیاه از قبیل برگ و میوه ترکیبی به نام میرتول (Myrtol) قابل جداسازی است که خاصیت ضدعفونی کنندگی دارد که در گذشته از آن استفاده می شده است. انواع موردهای ابلقی با میوه های سفید و زرد مورد معمولی (Common myrtle) به عنوان گیاه زینتی در فضای سبز کاشته می شوند.
نیازهای گیاه مورد
هر گیاهی برای اینکه بتواند به خوبی رشد و نمو پیدا کند باید نیازهای مختلف خود را برطرف کند. هر گیاهی در شرایط بومی خود رشد ایده آلی دارد و از نظر نیازهای محیطی در وضعیت مطلوبی قرار دارد اما زمانی که از محیط بومی خود خارج شود باید نیازهای محیطی آن به نحوی تامین شود تا بتواند رشد مناسبی داشته باشد. تامین نیازهای محیطی مثل دما و رطوبت تنها بخشی از نیازهای یک گیاه را تشکیل می دهند و تامین شدن مناسب مواد مغذی بخش مهم دیگر رشد گیاه است که باید به آن پاسخ داده شود در غیر این صورت شاهد افت رشد و حتی نابودی گیاه خواهیم بود. در این بخش به معرفی نیازهای محیطی و تغذیه ای گیاه مورد خواهیم پرداخت و راه های رفع آن ها نیز به صورت موثر بیان خواهد شد.
- نیاز نوری:
گیاهان برای تامین انرژی خود نیاز به دریافت نور خورشید و به دام انداختن انرژی موجود در آن دارد بنابراین نور یکی از مهمترین نیازهای گیاهان است. نیاز به نور در طول یک شبانه روز برای گیاهان مختلف متفاوت است و برخی نیاز دارند که نور زیادی دریافت کنند و هیچ آسیبی نیز متحمل نشوند در حالی که برخی گیاهان در صورت قرار گرفتن در شرایط نوری شدید ممکن است دچار آسیب و سوختگی شوند. گیاه مورد نیاز به نور زیادی دارد و باید آن را در محلی با میزان دریافت نور زیاد بکارید. در صورتی که از انواع بنسای آن در منزل نگهداری می کنید آن را در محلی قرار دهید که نور زیادی دریافت کند.
- نیاز آبی:
هر گیاهی برای رشد به آب برای تامین انرژی و انجام واکنش های مختلف نیاز دارد. بخش زیادی از شیره گیاهی که مسئول تغذیه و شادابی گیاه است از آب تشکیل شده است بنابراین آب یک فاکتور حیاتی برای گیاهان می باشد. نیاز گیاهان مختلف به آب متفاوت است و این نیاز بسته به شرایط اقلیمی و زیست محیطی آن دارد. گیاه مورد باید به صورت منظم، هفته ای یکبار آبیاری شود. این میزان از آبیاری باید در شرایطی انجام شود که گیاه جوان باشد. گیاه مورد که سن زیادی دارد ترجیح می دهد تا به صورت عمیق تری آبیاری شود و آبیاری هر دو هفته تا چهار هفته یکبار آبیاری انجام شود. آبیاری شدید این گیاه ممکن است سبب بروز فقر آهن در گیاه شود.
- نیاز دمایی و رطوبت:
نیاز دمایی و رطوبت یکی از فاکتور های مهم برای رشد مناسب گیاه است که باید در صورت نگهداری از گیاه آن را به میزان متعادل فراهم کنید. کاهش و افزایش شدید دما موجب ایجاد تنش در گیاه خواهد شد که یکی از شایع ترین آسیب ها به گیاهان مختلف خصوصا گیاهان آپارتمانی است. برای اینکه گیاه مورد رشد خوبی داشته باشد باید آن را در محلی قرار دهید که از بادهای شدید و خشک و سرد در امان باشد. گیاه مورد نسبت به سرمای شدید مقاومت زیادی ندارد و آسیب خواهد دید. رطوبت بالا برای این گیاه مناسب نیست و این گیاه شرایط مرطوب را نمی پسندد.
- تغذیه گیاهی و نیاز غذایی:
تامین شدن نیازهای غذایی گیاه یکی از مهمترین جنبه های نگهداری از گیاهان است. گیاهان برای دریافت مواد مغذی مورد نیاز خود به خاک بستر خود متکی هستند و در صورتی که از خاک مناسب استفاده نشود گیاه با مشکلات زیادی مواجه خواهد شد. برای تغذیه گیاه مورد باید به صورت تلفیقی از انواع کودهای ماکرو یا پرمصرف و کودهای میکرو یا ریزمغذی استفاده کنید. کوددهی بهتر است در فصل بهار و تنها یک بار انجام شود. این شکل از کوددهی بهتر است برای مورد هایی که در فضای باز کاشته شده اند انجام شود و برای موردهای داخل منزل هر دو هفته یکبار کوددهی داشته باشید. انواع کودهای مایع و یا پودری مثل کودهای 36 12 12، کود جلبک دریایی، کودهای ریز مغذی برای این گیاه قابل مصرف می باشند.
کاشت گیاه مورد در باغچه و گلدان
در صورتی که علاقمند به نگهداری از این گیاه باشید می توانید این گیاه را در گلدان و یا باغچه بکارید و از آن مراقبت کنید. برای کاشت این گیاه باید به یک سری نکات و نیازها توجه داشته باشید تا بتوانید شاهد رشد ایده آل این گیاه باشید. در این بخش به نکات مهم در کاشت این گیاه خواهیم پرداخت.
- کاشت گیاه مورد در باغچه:
یکی از کاربردهای گیاه مورد استفاده از آن در فضاسازی شهری و یا فضای سبز منازل می باشد. این گیاه می تواند جلوه خوبی در یک محوطه ایجاد کند. برای کاشت این گیاه در باغچه باید به یک سری از نیازهای محیطی این گیاه توجه داشته باشید. گیاه مورد حساس به سرمای شدید و بادهای خشک و سرد است و باید از این بادها و شرایط در امان باشد در غیر این صورت رشد مناسبی نخواهد داشت.
خاک مورد نیاز برای کاشت مورد در باغچه و اسیدیته آن نیز اهمیت زیادی برای رشد مناسب آن دارد. اسیدیته ایده‌آل برای این گیاه از خنثی تا اسیدی می باشد بنابراین خاک های قلیایی برای رشد این گیاه مناسب نیستند و در صورت کاشت این گیاه در خاک های قلیایی باید از ترکیبات کاهنده اسیدیته استفاده کنید. جنس خاک و میزان زه کشی آن نیز اهمیت دارد. از کاشت مورد در خاک های بسیار سنگین و فاقد زه کشی خودداری کنید. خاک مناسب این گیاه باید سبک و با زه کشی مناسب باشد. ماده آلی خاک و میزان غنی بودن آن نیز نقش مستقیمی در افزایش رشد گیاه دارد.
- کاشت گیاه مورد در گلدان:
بسیاری از افراد ممکن است امکان کاشت و نگهداری از گیاهان مختلف در باغچه و یا فضای باز را نداشته باشند و علاقمند به نگهداری از گیاهان در منزل هستند. برای کاشت گیاه مورد در گلدان و نگهداری آن در منزل باید به نکات زیر توجه داشته باشید:
از گلدانی با اندازه مناسب استفاده کنید تا ریشه گیاهتان توانایی رشد و گسترش داشته باشد. افزایش بخش هوایی گیاه در گرو رشد مناسب رشد ریشه است. خاک و بستر کشت مورد استفاده در گلدان باید به نوعی باشد که حالت ماندابی در خاک رخ ندهد. برای این منظور باید از خاک های سبک و با زه کشی بالا استفاده کنید. استفاده از ترکیباتی مثل پیت ماس و یا ورمی کمپوست برای افزایش ماده آلی خاک می تواند به بهبود رشد گیاه کمک زیادی کند. گیاه مورد نیاز به نور زیادی برای رشد دارد بنابراین از قرار دادن آن در مکان های سایه و با نور کم خودداری کنید.
آبیاری و کوددهی در شرایط نگهداری گلدانی حساس تر از شرایط کاشت در باغچه است. آبیاری باید به صورت منظم و کوددهی نیز طبق برنامه یاد شده انجام شود تا مشکلی برای رشد گیاه پیش نیاید.
تکثیر گیاه مورد
برای حفظ و نگهداری گیاهان مختلف می توان اقدام به تکثیر آن ها نمود. تکثیر کردن گیاهان ممکن است تنها به قصد حفظ آن نباشد و جنبه های تجاری و اقتصادی داشته باشد. بسته به نوع گیاه و ویژگی های آن روش تکثیر گیاه نیز متفاوت خواهد بود. در خصوص گیاه مورد، تکثیر گیاه از طریق تهیه قلمه نیمه چوبی ساقه و ریشه دار کردن آن قابل انجام است. تکثیر این گیاه از طریق بذرها نیز امکان پذیر است. کاشت بذرها باید در فصل پاییز و در یک محفظه انجام شود. در فصل بهار با شروع رشد شاخه های جدید، شاخه های غیر گلدار را حذف کنید و اگر شاخه‌ای شروع به گلدهی نمود جوانه آن را حذف کنید. پس از آن گیاهچه را در مخلوط 50 درصد کمپوست و 50 درصد ماسه بکارید و آن را در معرض نور کافی قرار دهید تا به خوبی رشد کند.
جمع‌بندی
در این مطلب به معرفی گیاه مورد پرداخته شد و روش های کاشت و نگهداری آن نیز شرح داده شد تا با این گیاه و نیازهای آن بیشتر آشنا شده و بتوانید به بهترین شکل از آن نگهداری کنید.
