موثرترین موارد نگهداری و تکثیر گیاه عشقه (پاپیتال)
گیاهان سابقه حیات بسیار طولانی دارند و یکی از اولین موجوداتی محسوب می‌شوند که پا به عرصه وجود گذاشت. در بین گیاهان مختلف می‌توان تنوع بسیار بالایی را مشاهده کرد که این موضوع در اثر متفاوت بودن اقلیم، تغییرات گوناگون ناگهانی و.. ایجاد شده است. در بین گیاهان، گروهی از آن ها ظاهر بسیار زیبایی دارند که سبب جلب توجه انسان شده است و با متمدن شدن انسان ها، علاقه آن ها به نگهداری از این گروه از گیاهان نیز آشکار تر شده. برگ‌ها، شکل رشد، میوه ها، رنگ بخش های مختلف گیاه از عواملی هستند که موجب جلب نظر یک فرد به یک گیاه می‌شود. در جوامع امروزی تنوع گیاهان زینتی بسیار بالاتر از گذشته است زیرا ارتباط بین قاره های مختلف راحت تر از هر زمان دیگری است و می‌توان به منابع گیاهی آنجا نیز دسترسی داشت و گیاهانی که نسبت به سایر اقلیم ها سازگاری دارند را به عنوان گیاه زینتی منتقل نمود.
در این مطلب به معرفی گیاه زینتی پاپیتال یا عشقه می‌پردازیم تا با روش های نگهداری و تکثیر آن بیشتر آشنا شوید.
معرفی گیاه عشقه یا پاپیتال
گیاه پاپیتال یا عشقه معمولی با نام های دیگری مثل پیچک معمولی و داردوست معمولی نیز شناخته می‌شود. نام علمی این گیاه Hedera helix می‌باشد و در زبان انگلیسی با نام European ivy شناخته می‌شود.
گیاه عشقه یا پاپیتال به صورت پیچنده بر روی درختان و یا سایر سازه های دست بشر رشد می‌کند و در صورتی که اطراف این گیاه چیزی برای پیچیدن به دور آن نباشد به روی زمین رشد کرده و آن را با برگ های خود فرش می‌کند. گیاه عشقه یا پاپیتال برگ های تقریبا بزرگی دارد که به صورت قلبی شکل یا 3 لوبی می‌باشد (سه بخش در برگ قابل مشاهده است). گیاه پاپیتال ریشه های هوایی تولید می‌کند که انتهای چسبنده در آن دیده می‌شود و از این بخش برای چسبیدن به بستر در دسترس و بالا رفتن از آن بهره می‌برد.
گل‌های گیاه پاپیتال در اواخر تابستان و اوایل پاییز تولید می‌شود که به صورت منفرد و با قطر سه تا پنج سانتی‌متر دیده می‌شود. این گل‌ها به رنگ های سبز مایل به زرد بوده و سرشار از شهد هستند که منبع تغذیه بسیار خوبی برای حشرات گرده افشان مثل زنبور عسل می‌باشد.
ممکن است شما شاهد تولید میوه در گیاه پاپیتال باشید که به صورت دسته جات چندتایی به شکل دانه هایی گرد و مشکی دیده می‌شود. این میوه ها خوراکی نیستند و برای انسان و دام سمی محسوب می‌شوند.
نیازهای گیاه پاپیتال
هر گیاه زینتی و یا غیر زینتی برای اینکه بتواند به خوبی در محیط زندگی خود رشد کند باید بتواند به طیفی از نیازهای خود پاسخ بدهد. این نیاز ها در سطح وسیعی از طریق محیط و خصوصیات اقلیمی تامین می‌شوند که در این بخش به معرفی و راه های رفع آن خواهیم پرداخت:
- نیاز نوری:
نور دریافتی برای گیاهان یکی از حیاتی‌ترین فاکتورهای رشد محسوب می‌شود. فرایند تولید انرژی در گیاهان در واکنش فتوسنتز انجام می‌شود که یک واکنش وابسته به نور است. در صورتی که یک گیاه نور مورد نیاز خود را دریافت نکند با مشکلات متعددی مواجه می‌شود که از شایع ترین آن ها، زردی، کاهش رشد، حساسیت به بیماری ها و آفات و.. می‌باشد. گیاه پاپیتال برای رشد می تواند در طیفی از نور مستقیم تا نسبتا سایه قرار بگیرد از این رو به خوبی می تواند به صورت فرش کننده روی زمین یا روی سایر درختان رشد کند.
- نیاز آبی:
گیاهان برای تکمیل چرخه تولید انرژی خود و همچنین حفظ شادابی و تورم سلولی نیاز به دریافت آب از محیط خود دارند. در صورتی که یک گیاه مدت زمان زیادی آب کافی دریافت نکند با پژمردگی مواجه می‌شود و در نهایت در اثر تنش خشکی از بین خواهد رفت. نیاز آبی گیاه پاپیتال به صورت آبیاری خاک در صورت خشک شدن کامل آن است. آبیاری ممتد این گیاه سبب خفگی ریشه های آن می‌شود. در مورد پاپیتال های گلدانی منازل باید همواره رطوبت خاک را برقرار کرد اما از آبیاری به صورت غرقابی اجتناب نمود.
- نیاز دمایی و رطوبت:
دمای شبانه روز و میزان رطوبتی که در محیط اطراف یک موجود زنده وجود دارد تاثیر مستقیمی بر کیفیت رشد آن دارد. در خصوص گیاهان این موضوع از حساسیت بیشتری برخوردار است زیرا گیاهان توانایی جابجایی و فرار به مناطق با دما و رطوبت بهتر را ندارند. دمای بهینه برای رشد پاپیتال بین 20 تا 30 درجه سلسیوس می‌باشد و رطوبت موجود در محیط اطراف آن نیز باید متوسط رو به بالا باشد.
گیاه پاپیتال از دماهای بسیار پایین زمستان و بادهای سرد این فصل و همچنین دماهای سوزان تابستان بیزار است و بهتر است از این گیاه در برابر این شرایط محافظت کنید.
- نیاز تغذیه‌ای:
کلیه موجودات زنده برای ادامه حیات باید از منابع مورد نیاز خود تغذیه داشته باشند. در خصوص گیاهان، اندام ریشه مواد آلی و معدنی را از ریشه جذب و به مصرف می‌رساند اما اگر خاکی که در آن رشد می‌کند فقیر باشد و یا بافت و خصوصیات شیمیایی خوبی برای جذب مواد نداشته باشد باید برای اصلاح این شرایط اقدام به تغذیه گیاهی با استفاده از کودهای آلی، شیمیایی و ارگانیک نمود.
در خصوص گیاه پاپیتال، در فصول رشد (بهار و تابستان) خصوصا اوایل بهار که رشد سریع است و نیاز به مواد مغذی بالاست از کودهای کامل 20 20 20 به صورت هر دو هفته یکبار استفاده کنید. در کنار این کود برای تقویت بافت گیاهی و حفظ گیاه در برابر آفات و بیماری های متعدد از کودهای پتاسیم بالا مثل کود 36 12 12 و در کنار آن از کودهای کلسیمی استفاده کنید.
در صورتی که خاک مورد استفاده برای پرورش این گیاه اسیدیته (pH) بالایی دارد باید از ترکیبات اصلاح کننده خاک مانند کود هیومیک اسید استفاده کنید تا عناصر موجود در خاک آزاد شده و به مصرف گیاه برسد.
کاشت گل پاپیتال یا عشقه
تا این بخش با نیازهای مختلف گیاه پاپیتال آشنا شدیم و براساس این نیازها می‌توان بهترین شرایط را برای رشد این گیاه فراهم نمود اما مهمترین مرحله برای داشتن یک گیاه سالم و شاداب، کاشت آن است. در این فرایند باید خاک مناسب برای کاشت در گلدان و یا محل مناسب برای کاشت گیاه در فضای باز به درستی انتخاب شود. در ادامه برای بررسی این موضوعات با ما همراه باشید:
در صورتی که از این گیاه در فضای داخلی منازل و یا ادارات نگهداری می‌کنید باید یک گلدان مناسب انتخاب نموده و بستر کشت سبک که غنی از ترکیبات مغذی نیز می‌باشد انتخاب نمایید. سپس در ته گلدان از پوکه معدنی استفاده کنید تا از تجمع آب در ته گلدان جلوگیری شود. در نهایت ریشه های گیاه را در بستر کشت باز نموده و آن را در خاک اطراف محکم کنید و آبیاری مختصر انجام دهید و به آن اجازه داده تا به آرامی ریشه های خود را در بستر کشت گسترش دهد.
در خصوص کاشت این گیاه در فضای باز نگرانی زیادی درباره جنس خاک وجود ندارد زیرا این گیاه در طیف وسیعی از خاک ها با بافت ها و اسیدیته های مختلف توانایی رشد دارد اما بهترین عملکرد را در خاک های با بافت لومی، اسیدیته متعادل و زه‌کشی بالا خواهد داشت. اگر هدف از کاشت این گیاه به عنوان گیاه بالارونده است بهتر است سازه‌های مصنوعی برای این گیاه در نظر بگیرید و از رشد آن روی سایر درختان جلوگیری کنید زیرا ممکن است باعث آسیب به دیگر گیاهان شوند.
تکثیر گل پاپیتال
یکی از راه های حفظ گیاهان زینتی برای مدت زمان طولانی تکثیر آن ها با روش های غیرجنسی (رویشی) می‌باشد. یکی از معمول ترین روش های تکثیر غیرجنسی استفاده از قلمه ساقه است. برای تکثیر گل پاپیتال از طریق قلمه ساقه می‌توانید طبق دستورالعمل زیر اقدام کنید:
- در گیاه پاپیتال ساقه هایی با طول 10 تا 15 سانتی‌متر انتخاب نموده و انتهای بریده شده ساقه را در آب فروببرید تا ریشه دار شود. برای تسریع فرایند ریشه دار شدن قلمه در آب می‌توانید از ترکیبات ریشه زا مثل هورمون اکسین استفاده کنید.
- قلمه ریشه دار شده را پس از تولید ریشه های با تراکم مناسب به بستر کشت گلدان یا زمین منتقل کنید تا رشد کنند. در این مرحله می‌توانید از کودهای با نیتروژن بالا استفاده کنید تا رشد گیاه به سرعت اتفاق افتد.
بهترین زمان تعویض کلدان پاپیتال
در شرایطی که از گیاهان زینتی در گلدان نگهداری می‌شود، پس از مدتی باید اقدام به تعویض بستر کشت آن ها نمود و این مدت زمان بسته به میزان و شدت مصرف مواد مغذی خاک توسط گیاه بستگی دارد. باید همواره در تعویض گلدان و بستر کشت، از همان بستر کشت مناسب گیاه استفاده نمود و همواره بستر کشت با کیفیتی تهیه کرد تا مواد مغذی مورد نیاز گیاه تامین شود.
برای پاپیتال های کوچک بهتر است تا هر سال یکبار اقدام به تعویض خاک و گلدان آن کنید و برای پاپیتال های بزرگ تر اگر هر دو سال یکبار نیز خاک آن عوض شود مشکلی ایجاد نخواهد شد.
هرس گل پاپیتال
از آن جا که یکی از اهداف کشت گیاه پاپیتال جنبه زینتی آن خصوصا در فضای سبز است، هرس آن برای مدیریت نحوه رشد و شکلدهی به آن الزامی است. علاوه بر این موضوع در فصل رشد ممکن است انواع بیماری های باکتریایی و یا قارچی به این گیاه حمله کرده و برگ ها و یا ساقه های آن را هدف قرار دهند که از بین بردن این بخش ها یکی از راه های آسان مدیریت این بیماری هاست.
برای هرس این گیاه از ابزار باغبانی تیز و ضدعفونی شده استفاده کنید و در صورتی که این گیاه به صورت فرش کننده رشد کرده است می‌توانید به آسانی بخش های در دسترس آن را هرس کنید.
توجه کنید که اگر پاپیتال شما به صورت پیچنده روی سایر درختان رشد کرده و شما قصد هرس آن را دارید نباید ساقه آن را از تنه جدا کنید چراکه موجب آسیب به پوست تنه درخت خواهد شد. بهترین راه هرس در این شرایط قطع ساقه بالارونده در تعدادی که مورد نیاز است از سطح زمین و محل ریشه می‌باشد (بالاتر از طوقه) با این کار ارتباط آن ساقه با ریشه قطع شده و از بین خواهد رفت.
آفات و بیماری های گل پاپیتال
گیاه عشقه در فصل رشد ممکن است مورد حمله آفات متعددی قرار بگیرد. شته‌ها، شپشک‌های آردآلود و یا سپردار از شایع ترین آفاتی هستند که به این گیاه و برگ‌های آن خسارت وارد می‌کنند. بیماری های قارچی و باکتریایی نیز ممکن است روی برگ ها و یا ریشه این گیاه فعالیت کنند و سبب بروز خسارت شوند. برای مدیریت این بیماری ها و آفات باید از متخصصین گیاه پزشک مشورت بگیرید تا بتوانید به بهترین شکل این عوامل را مهار کنید.
جمع‌بندی
در این مطلب به معرفی یکی از گیاهان زینتی محبوب و شناخته شده به نام پاپیتال یا عشقه پرداخته شد تا با روش های نگهداری و تکثیر آن و همچنین نیازهای محیطی و تغذیه‌ای آن بیشتر و بهتر آشنا شوید.
