کاشت و نگهداری گل سانسوریا
کاشت و نگهداری گل سانسوریا
گل سانسوریا یکی از گل‌های زینتی زیبا و منحصر به فرد است که در طرح‌های مختلفی وجود دارد. این گل زینتی محبوبیت زیادی بین افراد دارد و می‌توان تقریبا در هر خانه‌ای یا گلخانه‌ای این گل را دید. یکی از دلایل محبوبیت این گیاه زینتی، سازگاری این گیاه در شرایط مختلف آب و هوایی است و مقاومت نسبتا خوب این گیاه نسبت به آفات است.
معرفی گیاه سانسوریا
گیاه سانسوریا با نام علمی Sansevieria sp از خانواده Agavaceae است. این گیاه از نظر خاستگاه، بومی آفریقا و بخصوص ماداگاسکار و جنوب آسیا است. از اسامی رایج این گیاه می‌توان به گیاه زبان مادرزن، زبان شیطان، گل ماری یا زبان مار اشاره کرد.
این گیاه یک گیاه بدون ساقه، همیشه سبز و چند ساله است و در صورتی که مراقبت خوبی از این گیاه داشته باشید می‌توانید تا چندین سال آن را حفظ کنید. طول برگ‌های این گیاه بسته به شرایط می‌تواند متغییر باشد. بخش هوایی این گیاه به صورت راست (عمودی)، گوشتی و نوک تیز است. شکل برگ‌ها به صورت شمشیر است و به رنگ سبز پر رنگ با نوارهای سبز مایل به خاکستری است که به صورت نوارهای افقی در برگ دیده می‌شوند.
برگ‌های این گیاه به صورت سیخ شده و مستقیم از یک ریزوم ضخیم منشا می‌گیرد. گل‌های این گیاه اندازه‌ای کوچیک داشته و معطر هستند. رنگ گل‌های این گیاه سبز متمایل به سفید است که در فصل بهار در گل بالغ شده دیده می‌شود. گل‌های این گیاه در آپارتمان و محیط بسته بسیار به ندرت دیده می‌شود.
انواع گل سانسوریا
- سانسوریا شمشیری:
معروف‌ترین نوع سانسوریا بین اغلب مردم این نوع از سانسوریاست که در انواع ابلق و معمولی وجود دارد. ارتفاع این گیاه در حالت نگهداری خانگی به حدود پنجاه سانتی‌متر می‌رسد ولی در شرایط طبیعی تا بیش از یک متر نیز ممکن است رشد کند. در نوع ابلق باید به این نکته توجه داشته باشید که اگر نور کافی به آن نرسد حالت ابلقی خود را از دست می‌دهد.
- سانسوریا پاکوتاه:
این نوع از گل سانسوریا، به سانسوریای لانه پرنده معروف است. برگ‌های این گیاه حالت براقی دارند و به صورت قیفی از ریزومی که حالت رزتی دارد منشا می‌گیرد. روی برگ‌ها حالت سبز مایل به خاکستری به صورت افقی دیده می‌شود.
- سانسوریا لوله‌ای:
گیاه سانسوریای لوله‌ای یکی از منحصر به فرد ترین نوع از این گل است. برگ‌های این گیاه به حالت لوله‌ای است که روی آن به صورت مخطط رنگ سبز مایل به خاکستری مثل سایر انواع سانسوریا دیده می‌شود. خاستگاه این نوع از سانسوریا کشور آنگولا می‌باشد. میزان رشد این گیاه نیز مشابه سایر موارد ذکر شده، در حالت رشد در فضای بسته و آپارتمان به 50 سانتی‌متر می‌رسد.
- سانسوریا مهتابی:
می‌توان گفت خاص‌ترین ظاهر در بین انواع سانسوریاها به این نوع اختصاص دارد. برگ‌های این نوع از سانسوریا اندازه کوتاهی داشته و رنگ زمینه آن سبز روشن تا نقره‌ای و کمی متمایل به خاکستری است. ارتفاع آن نیز به کمتر از یک متر می‌رسد و در صورت گلدهی گل‌های معطر و سفیدی تولید می‌کند.
- سانسوریا ماسونی یا باله نهنگی:
این نوع از سانسوریا بومی ناحیه آفریقای مرکزی است که به سانسوریای ماسونی یا باله نهنگ معروف است. برگ‌ها در این نوع به رنگ سبز بوده و پهن‌تر از سایر انواع سانسوریا می‌باشد که بر روی آن لکه‌های روشنی دیده می‌شود.
نحوه کاشت و تکثیرسانسوریا در گلدان
یکی از سریعترین و موثرترین راه‌های تکثیر گیاه سانسوریا تهیه قلمه از این گیاه است. برای تکثیر این گیاه از طریق قلمه می‌توانید از برگ‌های این گیاه استفاده کنید.تکثیر سانسوریا از طریق قلمه به دو صورت می‌تواند انجام شود که در این قسمت به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت:
- رشد قلمه در آب:
باید برای این روش برگ‌های سالم را انتخاب کرده و با کمک یک چاقوی تیز و ضدعفونی شده با مواد گندزدا مثل وایتکس، برگ را از گیاه مادری جدا کنید. در قدم بعدی قلمه تهیه شده از برگ باید به مدت حداقل 2 روز در مجاورت هوا قرار گرفته تا بافت برش خورده آن پینه ببند. پس از پینه بستن ناحیه برش خورده، قلمه برگ را به یک ظرف حاوی آب منتقل کنید. پس از انتقال برگ به آب باید منتظر ریشه دار شدن آن بمانید. برای تسریع فرایند ریشه دار شدن قلمه می‌توانید از انواع کودهای ریشه‌زایی استفاده کنید. پس از گذشت چند روز و ریشه دار شدن قلمه برگ در حد معقول، می‌توانید قلمه را به خاک منتقل کنید تا رشد کرده و پاجوش حاصل کند.
- رشد قلمه در خاک:
در این روش مشابه روش فوق باید برگ سالم را انتخاب کرده و آن را به قسمت‌های کوچکتری تقسیم کنید و هر قسمت را در معرض هوا قرار داده تا خشک شود و پینه ببند. حال این قسمت‌های پینه بسته را به خاک سبکی منتقل کنید تا ریشه دار شود. در تکثیر سانسوریای ابلق باید به این نکته توجه داشته باشید که محل برش از گیاه مادری را باید به شکل عدد 8 فارسی برش دهید تا حالت گیاه حاصله از قلمه مشابه گیاه مادری ابلق بماند.
- تکثیر سانوریا با روش ریزوم(پاجوش):
یکی دیگر از روش‌های تکثیر گیاه سانسوریا با کمک ریزوم است. برای این کار باید گیاه مادری که ریزوم آن از خاک بیرون آمده را خاک آن را خالی کرده، ریزوم را پیدا کنید و به آرامی آن را با یک چاقوی تیز از ریشه جدا کنید. اجازه دهید تا محل برش ریزوم پینه (کالوس) ببند و پس از آن بافت ریزوم را به خاک سبکی منتقل کنید تا از ریزوم گیاه جدید حاصل شود.
روش نگهداری از گل سانسوریا
گیاه سانسوریا روش نگهداری خاصی ندارد و با رعایت یک‌سری اصول می‌توان از آن نگهداری مناسبی به عمل آورد. در این بخش به بررسی روش‌های کاشت و داشت گل سانسوریا می‌پردازیم:
_ کاشت گل سانسوریا:
برای کاشت گل سانسوریا به متریال خاصی نیاز نخواهید داشت. ابتدا باید یک گلدان مناسب با سلیقه خود تهیه و یک بستر کشت مناسب که بافت سبکی داشته باشد فراهم کنید. بهترین بستر کشت برای گل سانسوریا متشکل از پرلیت که یک سنگ معدنی است، پیت ماس و کوکوپیت است. مجموع این موارد به رشد گیاه شما کمک کرده و زه‌کشی خوبی نیز خواهد داشت تا از ماندن آب در گلدان جلوگیری کند و همچنین رطوبت را در خود ذخیره کند.
_ داشت گل سانسوریا:
نگهداری از این گیاه می‌توان گفت دشواری خاصی ندارد. با رعایت نکاتی که در این قسمت مطرح می‌شود می‌توانید گل زیبا و شادابی داشته باشید:
نیاز نوری گل سانسوریا:
شما باید برای اینکه این گیاه رشد مناسبی داشته باشد نور کافی برای آن فراهم کنید و درصورتی که گل سانسوریای شما ابلق است باید نور مناسبی به آن برسد در غیر این صورت حالت ابلقی خود را از دست می‌دهد و به رنگ سبز بدل می‌شود.
این گیاه برای رشد به آب کافی نیاز دارد. آب کافی به معنی برطرف شدن نیاز آبی گیاه است. از آنجایی که این گیاه دارای ریزوم است آبیاری زیاد می‌تواند باعث آسیب به بافت آن شود. بنابراین باید آبیاری را زمانی انجام دهید که بافت خاک گلدانتان خشک شده باشد. از آبیاری به صورتی که آب از انتهای گلدان خارج شود جدا خودداری کنید تا از آسیب به ریشه گیاه خود جلوگیری کنید.
کوددهی گل سانسوریا:
برای کوددهی گیاه سانسوریا باید مجموعه‌ای از کودها را استفاده کنید تا بهترین رشد حاصل شود. استفاده از کود 20 20 20 در ابتدای کاشت و رشد گیاه می‌تواند به رشد رویشی این گیاه کمک کند. اما باید از کوددهی بیش از اندازه با این کود بپرهیزید زیرا به دلیل داشتن نیتروژن بالا می‌تواند باعث افزایش میزان آسیب پذیری نسبت به آفت و بیماری‌ها شود.
می‌توان گفت بهترین کود برای این گل کود 10 52 10 برای رشد و افزایش پاجوش‌های این گیاه است. ناگفته نماند که کاربرد هیومیک اسید به صورت هر فصل یکبار و کود جلبک دریایی به صورت دوره‌ای همراه با کود یاد شده بهترین ترکیب برای رشد این گل می‌باشد.
آفات و بیماری‌های گل سانسوریا:
گل سانسوریا نیز مشابه سایر گل‌ها و گیاهان زینتی مورد حمله آفات و بیماری‌های مختلف قرار می‌گیرد که در این بخش به بررسی هریک خواهیم پرداخت:
انواع کنه‌ها: یکی از مهمترین آفاتی که به انواع گیاهان زینتی از جمله سانسوریا حمله می‌کند کنه‌ها هستند. از شایع‌ترین کنه‌ها، کنه تار عنکبوتی است. این کنه ضمن تغذیه از بافت گیاهی و تغییر رنگ بافت گیاهی به خاکستری خاکی رنگ، تارهایی شبیه تار عنکبوت تولید می‌کند. خسارت این آفت با کاهش رشد گیاه و بدشکلی برگ همراه است. برای رهایی از این آفت در مرحله تخم باید از سم هگزی‌تیازوکس با دز توصیه شده و در مرحله بلوغ از آبامکتین استفاده کنید.
شپشک‌ها: انواع مختلفی از شپشک‌ها مثل شپشک آردآلود می‌تواند به این گیاه حمله کند و از آن تغذیه کند. این آفت‌ها به صورت برآمدگی‌های سفید رنگ پودری ظاهر می‌شوند که از شیره گیاهی تغذیه می‌کنند و موجب ضعف عمومی گیاه می‌شود. برای کنترل این آفت می‌توان از سم ارگانیک پالیزین در داخل منزل و یا سم کلرپیرفوس در فضای باز استفاده کنید.
پوسیدگی ریشه: رایج‌ترین مشکلی که برای این گیاه ممکن است ایجاد شود پوسیدگی ریشه است. این مشکل در اثر آبیاری بیش از اندازه و یا زه‌کشی نامناسب گلدان ایجاد می‌شود. برای جلوگیری از این موضوع باید به آبیاری مناسب و در حد نیاز گیاه توجه شود و همچنین زه‌کشی گلدان به بهترین نحو انجام شود.
لکه برگی: لکه برگی‌ها روی گیاهان زینتی ایجاد می‌شوند و عوامل زیادی می‌تواند این بیماری را ایجاد کند. عوامل باکتریایی و قارچی در ایجاد این لکه برگی‌ها دخیل هستند. برای کنترل این بیماری باید هوادهی محل نگهداری گل را به بهترین نحو انجام دهید و از بالا رفتن میزان رطوبت جلوگیری کنید. کاربرد قارچکش‌ها مثل بردوفیکس می‌تواند در کنترل این بیماری نقش داشته باشد.
جمع‌بندی
در این مقاله به معرفی گل سانسوریا، انواع آن و روش نگهداری آن پرداخته شد. با مطالعه این مقاله می‌توانید بهترین مراقبت‌ها را از این گیاه به عمل بیاورید تا گیاهی زیبا و شاداب داشته باشد.
