کاشت و نگهداری از گل دیفن باخیا
کاشت و نگهداری از گل دیفن باخیا
یکی از گیاهان زینتی زیبا و چشم نواز که می‌توان آن را در خانه، محل کار و یا گلخانه‌ها نگهداری کرد، گل دیفن باخیا است. این گیاه با داشتن برگ‌های بزرگ و سبز رنگ و در بعضی ارقام، ابلقی، زیبایی بخصوصی دارد. در این مقاله به معرفی این گیاه زینتی، کاشت و نگهداری از آن و بررسی مشکلات عمده در نگهداری آن خواهیم پرداخت:
معرفی گل دیفن باخیا
گیاه دیفن باخیا یک گیاه چندساله و همیشه سبز است که بومی نواحی گرمسیری و آمریکای جنوبی و هند غربی می‌باشد. این گیاه در زبان انگلیسی به نام Dumbcane معروف است. نام علمی این گیاه Dieffenbachia sp می‌باشد که متعلق به خانواده گیاهان گل‌شیپوری یا Araceae است.
یکی از ویژگی‌های این گیاه وجود ترکیبات سمی در بافت برگ و ساقه آن است. این ترکیبات کریستالینی رافید (Raphide) نام دارند که از جنس کلسیم اگزالات هستند. نقش این ترکیبات در این گیاه به فرایند دفاع در برابر جانوران نسبت داده می‌شود. در صورتی که بافت‌های این گیاه توسط انسان مورد استفاده قرار گیرد (خورده شود)، حالتی مثل نیش زدن و سوختن در دهان و گلو ایجاد می‌کند که این موضوع می‌تواند تا چند روز به طول بینجامد که سبب جلوگیری از صحبت کردن خواهد شد و فرد توانایی صحبت را از دست خواهد داد. به همین دلیل لازم است درصورتی که از این گیاه در خانه نگهداری می‌کنید باید محل نگهداری آن دور از دسترس کودکان و یا حیوانات خانگی باشد.
انواع گل دیفن باخیا
گیاه زینتی دیفن باخیا در انواع مختلفی وجود دارند که شما می‌توانید براساس سلیقه خود آن‌ها را تهیه کرده و نگهداری کنید. در این بخش به معرفی و بررسی انواع این گیاه زینتی به اختصار خواهیم پرداخت:
- دیفن کاملیا (Dieffenbachia camille):
دیفن کاملیا یکی از رایج‌ترین نوع از دیفن باخیا است که برگ‌های پهن و سبز رنگی دارد که در مرکز به رنگ سفید آهکی بوده و حاشیه‌های سبز خوش رنگی دارد. حساسیت بالا نسبت به آبیاری زیاد و تهویه هوا از سختی‌های نگهداری از این گیاه است که در این موارد باید دقت لازم را به خرج دهید.
- دیفن ماکولاتا (Dieffenbachia maculate) :
این گونه از گل دیفن باخیا، برگ‌های پهن و کشیده‌ای دارد که در پهنه برگ لکه‌های نامنظم سفید کرم رنگ تا سبز است. این نوع از دیفن باخیا به صورت درختچه‌ای تا ارتفاع دو متر می‌تواند رشد داشته باشد. نور مطلوب این گونه به صورت غیر مستقیم است اما باید نور زیادی به آن برسد.
- دیفن سگوئین (Dieffenbachia seguine):
رایج‌ترین و محبوب‌ترین گونه از دیفن باخیا در ایران این گونه می‌باشد که برگ‌های سبز و پهنی دارد که در مرکز برگ رنگ آن به سفید تا کرم می‌باشد. اگر محیط نگهداری این گل مشابه محیط خاستگاه آن باشد می‌توانید گل‌های آن را نیز ببینید.
- دیفن دلایلا (Dieffenbachia Delilah):
سرعت رشد بالا یکی از ویژگی‌های این گیاه خواهد بود. برگ‌ها بسیار روشن هستند و پهنه برگ با لکه‌های کوچک و بزرگ سفید رنگ پر شده است.
انواع دیگری از این گیاه زینتی در ایران و در جهان یافت می‌شوند که در این مقاله به معرفی چهار مورد از آن‌ها پرداختیم. در ادامه به بررسی روش‌های کاشت و نگهداری از آن‌ها خواهیم پرداخت:
کاشت گل دیفن باخیا
شما برای کاشت گل دیفن باخیا در گلدان مسیر سختی در پیش‌رو نخواهید داشت چون این گیاه زینتی با اکثر خاک‌ها سازگاری دارد و در آن‌ها رشد می‌کند. اما بهرحال باید برای تهیه بستر کشت مناسب یکسری اصول را رعایت کنید. خاکی که تهیه می‌کنید باید به لحاظ غنای مواد آلی و زه‌کشی در وضعیت مطلوبی قرار داشته باشد بدین منظور می‌توانید از ترکیب خاک باغچه با پرلیت، پیت ماس و پرلیت و یا ترکیب پیت ماس، پرلیت و ورمی کولیت استفاده کنید.
یکی از نکات مهم در تهیه بستر کشت، عاری از بیماری بودن آن است. البته بیماری‌ها تنها بخشی از مشکلات خاک آلوده است. بذر علف‌های هرز و تخم حشرات مختلف آفت و غیر آفت می‌تواند برای شما مشکل‌زا باشد. توجه داشته باشید که هر یک از اجزای بستر کشت و یا حتی تهیه بستر کشت آماده را از مراکز معتبر و یا از شرکت‌های معتبر تهیه کنید.
انتخاب گلدان مناسب برای کاشت گیاه زینتی اهمیت ویژه‌ای دارد. شما باید گلدانی را انتخاب کنید که علاوه بر داشتن ظاهری زیبا، اندازه مناسبی نیز داشته باشد تا گیاه شما بتواند برای مدتی در آن رشد کند و ریشه آن دچار محدودیت نشود.
نیازهای محیطی گل دیفن باخیا
مشابه هر گیاه دیگری گل دیفن باخیا نیز نیازهای محیطی بخصوصی دارد که اگر در محیطی که در آن رشد می‌کند این فاکتورها فراهم نشده باشد رشد آن با مشکل مواجه خواهد شد. در این قسمت به بررسی نیازهای محیطی و تغذیه‌ای گل دیفن باخیا خواهیم پرداخت:
- نیاز آبی گل دیفن باخیا:
آبیاری یکی از بخش‌های مهم در رشد گل دیفن باخیا است. برای اینکه گل شما رشد مناسبی داشته باشد لازم است تا رطوبت خاک تامین باشد. توجه داشته باشید رطوبت بیش از اندازه خاک برای رشد و توسعه گیاه آسیب‌زاست و می‌تواند مشکلاتی برای ریشه و یا ناحیه طوقه ایجاد کند.
روند آبیاری را طوری تنظیم کنید که بین هر آبیاری به اندازه خشک شدن خاک گلدان فاصله باشد. خشک شدن سطح خاک را می‌توانید به کمک لمس با انگشتان دست بسنجید. آبیاری بیش از اندازه در هر نوبت توصیه نمی‌‌شود چون دیفن باخیا آبیاری بیش از حد و غرقاب شدن گلدان را تحمل نمی‌کند و دچار مشکل خواهد شد.
- نیاز نوری و دمایی گل دیفن باخیا:
دیفن باخیا در محدوده بزرگی از میزان و شدت نور توانایی زیستن دارد. این گیاه در مکان‌های با نور بسیار کم و سایه دار در و همچنین در اتاق‌های تاریک نیز توانایی رشد خواهد داشت. بهترین و ایده‌آل‌ترین میزان و شدت نور برای رشد این گیاه، نور غیر مستقیم می‌باشد. نور مستقیم و همراه با شدت بالا سبب آسیب به بخش‌های مختلف گیاه مثل برگ‌ها شده و موجب آفتاب سوختگی خواهد شد.
دمای بهینه برای رشد و توسعه دیفن باخیا بین 18 تا 24 درجه سانتی‌گراد است. در صورتی که دمای محیط به 10 درجه سانتی‌گراد و یا کمتر برسد احتمال آسیب به گیاه وجود خواهد داشت.
- نیاز کودی گل دیفن باخیا:
در خصوص گیاهان برگ سبز تعیین نوع و میزان کود کمی دشوار خواهد بود. اگر این گیاه در شرایط تغذیه‌ای حداقلی قرار داشته باشد به آرامی رشد و می‌کند و شکل ایده‌آل خود را حفظ می‌کند. اما در صورتی که در محیط کم نور قرار داشته باشد به میزان کود کمتری نیاز خواهد داشت. دیفن باخیاها به این معروف هستند که مواد مغذی زیادی مصرف می‌کنند. برای رفع این نیاز باید از کودهای کامل مثل کود 20 20 20 و یا دیگر کودهای NPK مثل کود 36 12 12 استفاده کرد. کاربرد کودهای آمینواسیدی در مواقع بروز تنش‌های محیطی و.. و همچنین کاربرد کودهای جلبک دریایی می‌توانند در تغذیه دیفن باخیا نقش مهمی ایفا کنند.
تکثیر گل دیفن باخیا
جهت تکثیر گل دیفن باخیا می‌توانید از طریق تهیه قلمه ساقه اقدام کنید. بهتر است تهیه قلمه ساقه را در فصل تابستان یا اوایل بهار انجام دهید. برای تکثیر از طریق قلمه ساقه باید مراحل زیر را طی کنید:
- ابتدا باید ساقه مناسب جهت تهیه قلمه را انتخاب کنید. بخش‌های انتهایی ساقه گیاه مادری برای تهیه قلمه مناسب تر می‌باشد.
- ساقه گیاه دیفن باخیا حالت بند بند دارد، برای تهیه قلمه باید از محل بالای بند برش را ایجاد کنید برای ایجاد برش باید از یک چاقوی تیز و ضدعفونی شده استفاده کنید تا از انتقال عوامل بیماری‌زا به گیاه و قلمه جلوگیری کنید. و از ایجاد برش در محل بند خودداری کنید. ساقه برش خورده باید طولی در حدود 12 سانتی‌متر داشته باشد.
- قلمه تهیه شده را در معرض هوا به مدت 1 روز قرار دهید تا در محل برش پینه تشکیل شود.
- در صورتی که می‌خواهید قلمه را به صورت عمودی در خاک بکارید باید قلمه شما دارای یک جوانه رویشی باشد و قلمه هیچ برگی نداشته باشد.
- باید بستر کشتی که تهیه می‌کنید هم زه‌کشی مناسبی داشته باشد و هم به لحاظ غنای مواد آلی در وضعیت مطلوبی قرار داشته باشد. بستر کشت شما باید ترکیبی از پیت ماس + پرلیت و یا همراه کوکوپیت یا ورمی کولیت باشد. شما می‌توانید برای تسریع فرایند ریشه زایی قلمه از انواع محلول‌ها، پودرها و یا هورمون‌های ریشه‌زایی استفاده کنید.
یک روش مرسوم دیگر در تکثیر گل دیفن باخیا با کمک قلمه ساقه نیز وجود دارد که در این قسمت به توضیح آن خواهیم پرداخت:
در این روش، کلیات تهیه قلمه و اصول آن مشابه روش فوق می‌باشد اما در این روش به جای کاشت قلمه در خاک به صورت عمودی، به صورت افقی در خاک قرار داده می‌شود و روی آن با خاک پوشانده می‌شود. خاک و قلمه همراه آن را آبیاری کنید و روی آن را با یک نایلون شفاف بپوشانید و تا ظهور جوانه‌ها منتظر بمانید. پس از روئیت جوانه‌ها نایلون را بردارید تا گیاهتان رشد کند. شما همچنین می‌توانید به جای پوشاندن کامل قلمه‌ها در خاک آن را به صورت نصفه در خاک فرو ببرید و روی آن را با نایلون بپوشانید تا جوانه آن ظاهر شود.
آفات و بیماری‌های گل دیفن باخیا
آفات و بیماری‌های متعددی می‌تواند به گل دیفن باخیا حمله کند و مانع از رشد بهینه آن شود. در این قسمت به معرفی مشکلات و آفات و بیماری‌های این گیاه و راه‌های مقابله با آن‌ها خواهیم پرداخت:
- پژمرده شدن وریزش برگ‌ها:
پژمرده شدن برگ‌ها می‌تواند در اثر کم آبی گیاه باشد. برای این موضوع خاک را بررسی کنید تا در صورت خشک شدن آن آبیاری را انجام دهید. اگر برگ‌ها بدون زردی و علت خاصی دچار ریزش می‌شوند دمای محیط نگهداری گیاهتان را بررسی کنید و گیاه را به مکانی گرم‌تر انتقال دهید. اگر برگ‌های پایینی گیاه دچار زردی و ریزش شدند جای نگرانی نیست و این وضعیت بخشی از الگوی رشدی گیاه می‌باشد.
زرد شدن نوک برگ‌ها در دیفن باخیا نشان دهنده آبیاری نامنظم است. برای رفع این موضوع آبیاری خود را با نظم بیشتری انجام دهید. همچنین از غرقاب شدن گیاهتان جدا خودداری کنید.
اگر برگ‌های دیفن باخیای شما دچار پیچ‌خوردگی می‌شود نشان‌دهنده کاربرد کودها به مقدار زیاد است. در صورت مشاهده این علائم نمک‌ها و کودهای اضافی را با استفاده از آب تمیز از خاک بشویید.
- آفات گل دیفن باخیا:
درصورت مشاهده پوشش سفید رنگ به صورت توده روی ساقه‌ها و برگ‌ها، گیاه شما دچار شپشک آردآلود شده است. برای مبارزه با این آفت می‌توانید از حشره‌کش‌های تماسی و سموم حشره‌کش ارگانیک مثل پالیزین استفاده کنید.
اگر برگ‌های دیفن باخیا دچار رنگ‌پریدگی و حالت توری شدن شد، نشانه فعالیت کنه‌های تارعنکبوتی است. در قدم اول باید گیاه آلوده را از سایر گیاهان جدا کنید و در قدم بعدی با کمک جریان آب اقدام به حذف این حشره کنید و در صورت نیاز از سمومی مثل پالیزین و یا کنه‌کش‌های شیمیایی مثل فن پیروکسی میت و یا آبامکتین استفاده کنید.
جمع‌بندی
در این مقاله از دشت سبز انواع گل دیفن باخیا، نحوه کاشت و نگهداری و روش تکثیر آن شرح داده شد تا بتوانید به بهترین نحو از گیاه خود مراقبت کنید و گلی زیبا و شاداب داشته باشید.
