کاشت و نگهداری گل کروتون
مقدمه
گل زینتی کروتون که در زبان انگلیسی نیز با همین نام شناخته میشود، یکی از گیاهان زینتی بسیار چشمنواز است و به واسطه داشتن برگهای با طرح و نقش متنوع و زیبا مشهور است. گل کروتون با نام علمی Codiaeum variegatum شناخته میشود که یکی از شش گونه گیاهان همیشه سبز و پهنبرگ خانواده گیاهی Euphorbiaceae میباشد.
معرفی گل کروتون
گل زینتی کروتون بومی نواحی گرمسیری آسیا و نواحی غربی اقیانوس آرام است. این گیاه زینتی همیشه سبز تنوع بسیار زیادی در رنگ و الگوهای برگ دارد و بر این اساس به کلتیوارها و واریتههای گوناگونی تقسیم شده و توسعه یافتهاند. در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری این گیاه به صورت وسیع برای فضای سبز منازل بکارگرفته میشوند.
گیاه کروتون در اقلیم سازگار و در نواحی بومی به صورت بوتهای و پرشاخ و برگ رشد خواهد کرد و میتواند تا ارتفاع 3 متری رشد کند اما اگر در منزل از این گیاه نگهداری میکنید نباید انتظار رشد اینچنینی داشته باشید و این گیاه در منزل اندازه بسیار کوچکتری خواهد داشت.
برگهای این گیاه بزرگ، ضخیم و چرمی هستند و در اندازه آن به صورت میانگین بین 5 تا 25 سانتیمتر دیده میشود. برگهای این گیاه زینتی به صورت متناوب است و ممکن است در اشکال تخممرغی و یا خطی میباشد. بعضی واریتههای این گل زینتی برگهای مارپیچی، پیچ خورده یا موجدار دارند.
رنگ برگها در انواع مختلفی از سبز ابلقی همراه با رنگهای سفید، صورتی، بنفش، قرمز، زرد، نارنجی و.. ویا ترکیبی از انواع این رنگها دیده میشود. ترکیب و نوع رنگها ممکن است با تغییر سن گیاه تغییر کند. ویژگی مشترک تمامی گیاهان خانواده خروج شیره سفید رنگ از محل بریدگی است و در این گیاه نیز با بریدن بخشهای مختلف آن شاهد خروج شیره گیاهی خواهید بود.
گیاه کروتون معمولا به عنوان یک گیاه آپارتمانی مناسب پیشنهاد میشود اما این قابلیت را دارد که در صورت فراهم بودن شرایط محیطی، در فضای سبز منازل نیز بکارگرفته شود. در صورتی که قصد کاشت این گیاه در گلدان را دارید گلدانی انتخاب کنید تا زیبایی و رنگ بخش هوایی آن را تشدید کند. سعی کنید کروتون را همراه با سایر گیاهان گرمسیری بکارید تا در فصل رشد گلهای زیبا و در رنگهای متعدد داشته باشید.
کاشت گل کروتون
برای کاشت گل کروتون در گلدان و انتقال آن به منزل یا محل کار شما نیاز به یک گلدان با زهکشی مطلوب نیاز دارید. در مورد گیاه کروتون اگر گلدانی متناسب با طرح و رنگ آن انتخاب کنید میتوانید زیبایی آن را نیز دوچندان کنید. بستر کشت مناسب برای کاشت و نگهداری این گیاه خاکی سبک است که زهکشی خوبی نیز دارد. خاک مورد استفاده نباید حالت رسی و سنگین داشته باشد و باید ماده آلی مناسبی نیز در خود داشته باشد. پیت ماس و یا ورمی کمپوست برای افزایش ماده آلی خاک مناسب هستند و از طرفی وجود کوکوپیت سبب پخش بهتر آب و پرلیت سبب سبکتر شدن هرچه بیشتر خاک خواهد شد.
در صورتی که کروتون را در فضای منزل و یا در زمین در مناطقی که یخبندان دارند نمیتوانید در بهار شاهد گلدهی این گیاه باشید. اما در مناطقی که یخبندانهای سخت ندارند در بهار این گیاه زینتی گلها بسیار زیبا و ستارهای شکل تولید میکند.
نیازهای گل کروتون
گیاه زینتی کروتون مشابه هر گیاه دیگری نیازهایی دارد که باید از طریق محیط و یا از طریق به عمل آوردن مراقبتها تامین شوند. در این بخش به بررسی این نیازها و چگونگی رفع آنها میپردازیم:
- نیاز آبی:
گیاه کروتون خاک مرطوب را میپسندد و برای رشد و گسترش ریشههای خود به آن نیاز دارد. مرطوب بودن خاک به معنی غرقاب کردن آن نیست و باید صرفا رطوبت خاک را حفظ کرد و از آبیاری بیش از اندازه خودداری کرد. آبیاری را زمانی انجام دهید که حداقل 2 سانتیمتر از سطح رویی خاک خشک شده باشد. در فصل زمستان آبیاری را کم کنید و فواصل زمانی آبیاری را نیز بیشتر کنید. آبیاری زیاد و یا کمتر از نیاز گیاه سبب از بین رفتن برگهای گیاه خواهد شد.
- نیاز نوری:
گیاه کروتون اگر در فضای باز کاشته شود مکانهای با نور کم تا سایه دار را میپسندد اما اگر در اقلیمهای خنک کاشته شود میتواند نور مستقیم خورشید را نیز تحمل کند. کروتون اگر نور مناسبی دریافت کند میتواند رنگهای متنوعی در برگهای خود تولید کند در حالی که اگر نور کمی دریافت کنند ظاهر آنها رنگپریده خواهد شد یا رنگهای متنوع خود را از دست خواهند داد. نور شدید و مستقیم به صورت طولانی مدت نیز سبب آسیب به برگها خواهد شد.
- نیاز دمایی:
گیاه کروتون در بازه دمایی بین 15 تا حدود 30 درجه سلسیوس به خوبی رشد میکند و دمای زیر 15 درجه را نمیپسندد و در دمای کمتر از 10 درجه سلسیوس دچار آسیب خواهد شد. شما باید از گیاه خود در برابر جریانهای هوای سرد و تغییرات ناگهانی دمایی محافظت کنید.
- نیاز کودی:
کوددهی را در فصل رشد انجام دهید و فواصل زمانی آن را نیز به خوبی مدیریت کنید. شما میتوانید از کودهای مختلف به صورت متناوب استفاده کنید تا تمامی نیازهای گیاهتان برطرف شوند. بدین منظور میتوانید از کودهای 20 20 20 و کود هیومیک اسید هر دو ماه یکبار استفاده کنید. کودهای 10 52 10 و کود 36 12 12 را نیز در برنامه تغذیهای گیاه خود قرار دهید. در صورتی که گیاهتان دچار تنشهای محیطی و یا سایر تنشها شد میتوانید برای کاهش آسیب و مقابله با تنش از کودهای آمینواسید استفاده کنید تا گیاهتان بتواند سریعتر خود را بازیابی کند.
تکثیر گل کروتون
اگر تمایل داشتید که گیاه کروتون خود را تکثیر کنید یکی از بهترین روشها برای این فرایند، تهیه قلمه ساقه است. برای این منظور ساقهای به طول 8 تا 10 سانتیمتر انتخاب کنید و آن را به صورت اریب به کمک یک چاقوی تیز و ضدعفونی شده برش دهید و اجازه دهید تا در محل برش پینه تشکیل شود. سپس برای افزایش سرعت ریشه دار شدن قلمه آن را در محلول هورمون اکسین یا کودهای ریشهزا فرو ببرید و سپس در بستر کشتی مثل کوکوپیت یا پرلیت قرار دهید تا ریشه دار شود. پس از ریشهدار شدن قلمه آن را به بستر کشت تازه و مناسب برای ادامه رشد منتقل کنید.
آفات و بیماریهای کروتون
در صورتی که از این گیاه در منزل یا محیط باز نگهداری میکنید باید توجه داشته باشید که ممکن است مشکلاتی برای گیاهتان ایجاد شود که این مشکلات میتواند ناشی از آفات و بیماریها باشد. در این بخش به معرفی آفات و بیماریهایی که ممکن است گیاه کروتون را تهدید کند میپردازیم:
- آفات مکنده:
یکی از عمدهترین و خسارتزاترین آفات گیاهان زینتی آفات مکنده هستند که تنوع بسیار زیادی نیز دارند. انواع شتهها، سفید بالکها، کنهها، تریپسها و.. میتوانند به گیاهان زیادی حمله کنند و با تغذیه از شیره گیاهی آنها سبب بروز خساراتی مثل کاهش رشد، رنگپریدگی، آسیب به بخشهای مختلف گیاه که عمدتا برگها را شامل میشود، شوند. یکی از آسیبهای مهم حشرات مکنده انتقال ویروسهای گیاهی است. آسیب مستقیم حشره آفت ممکن است سبب نابودی کامل گیاه نشود ولی ویروسهای گیاهی گیاه را تا مرز نابودی کامل میبرند و امکان حذف آنها از گیاه نیز وجود نخواهد داشت.
برای کنترل آفات مکنده باید به صورت دورهای گیاه را پایش کنید تا در صورت مشاهده حشره آفت سریعا مبارزه را شروع کنید. برای حذف آفات مکنده مثل شتهها از سموم تماسی حشرهکش مثل کلرپیریفوس و یا مالاتیون استفاده کنید. در صورتی که از این گیاه در منزل نگهداری میکنید و با آفات مختلف مواجه میشوید میتوانید از سم پالیزین استفاده کنید.
برای از بین بردن کنهها باید از سموم کنهکش استفاده کنید. از این سموم میتوان به هگزی تیازوکس و یا آبامکتین اشاره کرد.
- پوسیدگیهای ریشه:
ریشه گیاهان زینتی مختلف در گلدان ممکن است دچار پوسیدگیهای مختلف شوند. این پوسیدگیها ممکن است در اثر آلودگی بستر کشت به قارچهای مختلف باشد که در این صورت باید بستر کشت استریل تهیه کنید و ریشه را نیز با قارچکش تماسی مثل مانکوزب ضدعفونی کنید. آبیاری بیش از اندازه نیز ممکن است سبب خفگی و پوسیدگی ریشه شود که در این صورت باید اقدام به تهیه بستر کشت با زهکشی بالا کنید و تعداد دفعات آبیاری و فاصله آبیاری را نیز کم کنید.
- لکهبرگیها:
شما ممکن است متوجه لکههایی روی برگ گیاه خود شوید که به ظاهر زیبای آن آسیب وارد کرده است. در چنین شرایطی شناخت عامل ایجاد کننده لکه است. لکه برگیها ممکن است در اثر خسارت آفات بخصوص کنهها ایجاد شوند و یا در اثر آبیاری بیش از حد آبسوختگی در برگ به صورت لکهها ظاهر شوند. باکتریها و قارچها نیز میتوانند لکه ایجاد کنند که باید با سموم مناسب مثل سموم مسی برای قارچها و باکتریها استفاده کنید.
جمعبندی
در این مقاله گل زینتی کروتون معرفی شد و روشهای کاشت، نگهداری و تکثیر آن شرح داده شد تا نسبت به این گیاه و نیازهای آن شناخت بیشتری پیدا کنید و به بهترین شکل از گیاه خود مراقبت کنید.