کود 10 52 10 برای چه گیاهانی مناسب است؟
تغذیه گیاهی نقش بسیار پر رنگی در افزایش کمیت و کیفیت محصولات تولیدی دارد و حتی در زمینه تولید گیاهان غیرمثمر مثل انواع درخت و درختچه زینتی و گل های بریدنی تاثیر تغذیه گیاهی بسیار آشکار است. برای اینکه یک گیاه بتواند از مرحله ابتدایی رشد به بلوغ برسد و با موفقیت تولید محصول داشته باشد از کودهای مختلفی استفاده می‌شود و بعضی گیاهان به یک سری عناصر بیشتر از سایر عناصر نیاز دارند تا بتوانند مراحل رشدی خود را تکمیل کنند. در این مطلب به بررسی کود 10 52 10 و موارد مصرف آن و معرفی گیاهانی که به آن نیاز دارند می‌پردازیم:
معرفی کود 10 52 10
اگر شما با نهاده های کشاورزی و خصوصا کودها آشنایی نسبی داشته باشید حتما اسامی اینچنینی را شنیده اید. این اسامی که عموما با سه عدد ترکیب شده است بیانگر میزان سه عنصر اصلی و مهم برای گیاه می‌باشد. این سه عنصر شامل نیتروژن، فسفر و پتاسیم است که هر کدام ممکن است با درصد های مختلف و یا با درصد های یکسان در یک ترکیب کودی وجود داشته باشند که اصطلاحا به این نوع از نهاده ها کودهای NPK گفته می‌شود. کودهای NPK به اشکال مختلفی از قبیل مایع، پودری و گرانول توسط شرکت های مختلف تولید و عرضه می‌شوند که هرکدام در زمینه خاصی کاربرد دارند اما بیشترین میزان مصرف این کودها به فرم پودری بازمی‌گردد که در انواع کشت ها حتی کشت هیدروپونیک نیز کاربرد دارد اگر به اطلاعات بیشتری در مورد کشت هیدروپونیک نیاز دارید می توانید عنوان هرآنچه باید درباره کشت هیدروپونیک بدانید را در دشت سبز مطالعه کنید.
کود 10 52 10 یکی از پرکاربردترین کودهای گروه کودی NPK می‌باشد که در محصولات باغی، زراعی و حتی زینتی کاربرد گسترده‌ای دارد. هدف اصلی از بکارگیری کود 10 52 10 تامین فسفر مورد نیاز گیاه می‌باشد. فسفر یکی از مهمترین عناصری است که در واکنش‌های زیستی گیاه نقش دارد و بسیاری از فرایندهای فیزیولوژیک در گیاه مثل گلدهی، توسعه سیستم ریشه و.. را کنترل می‌کند. فقدان این عنصر مشکلات زیادی برای گیاه به همراه دارد؛ عدم تشکیل مناسب گل‌ها، کاهش توسعه سیستم ریشه و به تبع آن کاهش جذب سایر مواد مغذی را می‌توان در ارتباط با کمبود عنصر فسفر دانست. کود 10 52 10 در کنار تامین فسفر مورد نیاز برای گیاه، مقادیری از عناصر نیتروژن و پتاسیم را نیز برای گیاه تامین می‌کند.
گیاهانی که به کود 10 52 10 نیاز دارند
حال که با کود 10 52 10 و ماهیت و اهمیت آن آشنا شدیم بهتر است به این موضوع بپردازیم که در کشت و پرورش چه گیاهانی می‌توان از این کود استفاده نمود و نتیجه استفاده از آن چگونه می‌باشد؟
در این بخش به معرفی گیاهان و یا گروه هایی از گیاهان می‌پردازیم که می‌توانید در پرورش آن ها از کود 10 52 10 استفاده کنید:
- گیاهان زینتی:
یکی از شناخته شده ترین گروه از گیاهان، گیاهان زینتی هستند که می‌توان در هر خانه ای تنوعی از این گیاهان را مشاهده کرد. این گیاهان از آن جا که در گلدان ها نگهداری می‌شوند و به منابع غذایی به صورت محدود دسترسی دارند نیازمند کوددهی بوده و برای رشد به این شکل از تغذیه متکی هستند. استفاده از کود 10 52 10 برای بهبود و افزایش راندمان تولید انرژی طی فرایند فتوسنتز و همچنین بهبود گسترش سیستم ریشه در این گیاهان ضروری است. در گیاهانی که گل تولید می‌کنند و خصوصا گیاهان زینتی یکساله، استفاده از کود 10 52 10 می‌تواند گلدهی را به بهترین شکل مدیریت کند و شاهد تولید گل‌های بسیار زیبایی باشید.
- انواع سبزی و صیفی‌جات:
یکی از پرمصرف‌ترین محصولات کشاورزی به گروه سبزی و صیفی اختصاص دارد که نیاز به این محصولات در تمام طول سال وجود دارد و بخش زیادی از آن خارج از فصل و به صورت گلخانه‌ای تولید می‌شود. صیفی‌جات برای گسترش سیستم ریشه خود و بدست آوردن آب و منابع مغذی دیگر نیاز دارند تا سیستم ریشه سالم و گسترده‌ای داشته باشند و گلدهی نیز به خوبی انجام شود، از این رو باید تامین فسفر را در کشت این گیاهان در اولویت قرار داد و طی چند مرحله از کود 10 52 10 استفاده نمود.
- درختان میوه:
درختان میوه یکی از مهمترین گیاهانی هستند که از ارزش اقتصادی بالایی برخوردار هستند و در صورت تولید محصول با کیفیت می‌توانند آورده اقتصادی مناسبی نیز داشته باشند. تغذیه درختان میوه باید با کودهای مختلفی در طول فصل و حتی فصل استراحت (پاییز و زمستان) انجام شود تا در بهار آینده شاهد رشد و گلدهی مناسب آن باشیم. یکی از مهمترین مراحلی که باید از کود 10 52 10 برای درختان میوه استفاده کرد آغاز رشد در بهار می‌باشد که باید با اولین آبیاری کود 10 52 10 را به درختان داد تا سیستم ریشه به محض بیدار شدن مواد مغذی مناسبی در اختیار داشته باشد. استفاده از این کود در مراحل بعدی رشد نیز می‌تواند به تولید گل‌های بیشتر و میوه‌های سالم تر منجر شود.
- محصولات غده‌ای:
از شناخته شده ترین محصولات غده‌ای می‌توان به سیب‌زمینی و پیاز اشاره کرد که کاربرد بسیار وسیعی در صنایع غذایی و مصارف روزانه دارند. در کشت محصولاتی مثل پیاز و سیب‌زمینی باید نسبت به تامین شدن عنصر فسفر توجه داشت چرا که راز تولید محصول با تناژ بالا و با کیفیت، تامین فسفر است. در سیب زمینی بهبود گلدهی گیاه، بهبود سیستم ریشه و افزایش کیفیت و کمیت غده های تولیدی در نتیجه تامین فسفر رخ می‌دهد و در پیاز نیز همچنین با تغذیه به کمک کود 10 52 10 می‌توانید شاهد تولید غده‌های سالم و با کیفیتی باشید که عطر و طعم مناسبی نیز خواهند داشت.
- دانه‌های روغنی:
یکی از استراتژیک ترین گیاهان در کشاورزی دانه‌های روغنی مثل کلزا، سویا و ذرت هستند که کاربرد بسیار زیادی در تهیه و تولید انواع روغن های گیاهی و یا در تهیه خوراک دام دارند. استفاده از کودهای 10 52 10 می‌تواند به رشد بهتر و بیشتر این گیاهان کمک زیادی کند و اندازه، شکل و میزان و کیفیت روغن موجود در دانه روغنی را افزایش دهد که این موضوع سبب افزایش راندمان تولید در سطح خواهد شد.
- محصولات زراعی:
بالاتر از دانه‌های روغنی، محصولات زراعی قرار دارند که از آن ها می‌توان به گندم، برنج، جو و .. اشاره کرد. این محصولات تامین کننده غذای روزانه انسان‌ها و دام‌هاست که در نهایت به تامین مواد غذایی انسان‌ها منجر خواهد شد بنابراین تولید با کیفیت و کمیت محصولات زراعی در کنار داشتن آورده اقتصادی مناسب به بالا رفتن امنیت غذایی نیز کمک زیادی می‌کند. محصولات زراعی پس از جوانه زنی سیستم ریشه ضعیفی دارند و برای تولید پنجه و به ساقه رفتن و خوشه دهی نیاز به فسفر بالایی دارند و بدون این عنصر شاهد بوته‌هایی ضعیف و کوتاه خواهیم بود. از این رو تامین فسفر به صورت پیش از کاشت و کوددهی با کودهای 10 52 10 طی مراجل رشدی حساس مثل پنجه دهی و خوشه دهی می‌تواند راندمان تولید را افزایش دهد و محصول با کیفیت و کمیت بالا تولید شود.
- محصولات گلخانه‌ای:
گیاهان زیادی در گلخانه ها با انواع کشت‌های خاکی و یا هیدروپونیک قابلیت پرورش دارند و از این گیاهان می‌توان به خیار، گوجه‌فرنگی، کاهو، توت‌فرنگی و.. اشاره کرد. تمامی این گیاهان برای رشد به میزان زیادی فسفر نیاز دارند و گلدهی آن‌ها و همچنین تولید محصول با کیفیت نیز در گرو تامین فسفر می‌باشد. تامین فسفر در محصولات گلخانه ای به بهبود و مقاومت سیستم ریشه منجر شده و همچنین می‌تواند بخش‌های هوایی گیاه را نیز به خوبی تشکیل دهد تا شاهد رشد مناسب برگ ها و شاخه‌ها مخصوصا در گوجه فرنگی باشیم.
- در نهالستان‌ها:
در نهالستان ها شاید کوددهی متداول نباشد و پس از رسیدن به سن و مقدار مشخصی از رشد به فروش خواهند رسید اما نکته مهمی که وجود دارد این است که برای داشتن نهال قوی با ریشه سالم که پس از جابجایی دچار آسیب نشده و بتواند به راحتی با محیط جدید سازگار شود نیاز دارید که از کود 10 52 10 استفاده کنید. این کود می‌تواند به رشد بهتر و گسترش سیستم ریشه منجر شود و نهال تولیدی سالم و مقاوم در برابر بیماری های ریشه خواهد بود که این موضوع در نهالستان نیز اهمیت دارد چرا که باید نهال برای مدتی سالم بماند و دچار آسیب نشود تا به فروش برسد.
- حبوبات:
یکی از پرمصرف ترین محصولات گیاهی حبوبات هستند که از ارزش غذایی بسیار بالایی نیز برخوردار می‌باشند. از مهمترین محصولات این گروه می‌توان به نخود و لوبیا اشاره کرد که در ایران نیز در بسیاری از استان‌ها به صورت اقتصادی تولید شده و سطح زیرکشت بالایی دارند. استفاده از کود 10 52 10 می‌تواند به رشد بهتر سیستم ریشه، افزایش گلدهی و همچنین افزایش باردهی خصوصا در لوبیا منجر شود و ارزش غذایی و کیفیت محصول تولید شده را به میزان بالایی افزایش دهد.
نکته مهم در کوددهی با کود 10 52 10
عنصر فسفر در بافت گیاه متحرک است و پس از جذب توسط سیستم ریشه با کمک آوندها در سراسر بافت های گیاه پخش خواهد شد اما نکته مهمی که وجود دارد این است که تحرک این عنصر در خاک بسیار پایین و به نوعی بی تحرک است و جذب آن توسط گیاه متکی بر تماس ریشه با فرم قابل جذب فسفر رخ می‌دهد. یکی از مشکلات دیگری که در جذب فسفر وجود دارد این است که این عنصر در خاک به دلیل واکنش‌های شیمیایی تثبیتی به سرعت تثبیت شده و توانایی حرکت خود را از دست می‌دهد بنابراین لازم است این کود را طی چند مرحله بسته به نیاز گیاه و شرایط بیوشیمیایی و فیزیکی خاک استفاده کنید و حتی می‌توانید از محلول‌پاشی نیز کمک بگیرید تا با سرعت بیشتری کمبود این عنصر در گیاه جبران شود.
جمع‌بندی
تغذیه گیاهی یکی از مهمترین فرایندهای پرورش و نگهدرای گیاهان است و در کنار سایر فرایندها از قبیل مبارزه با آفات و بیماری ها و.. باید به صورت یک اولویت قرار بگیرد. استفاده از کودهای مختلف متناسب با نیاز گیاه می‌تواند نقش مهمی در افزایش کمیت و کیفیت داشته باشد و نیاز به استفاده از انواع آفتکش ها را نیز کاهش خواهد داد. در این مطلب به نقش کود 10 52 10 در پرورش انواع گیاهان پرداخته شد تا با نقش این کود و بخصوص عنصر فسفر در گیاهان مختلف بیشتر و بهتر آشنا شوید.
