کرم سفید ریشه و روش های مبارزه با آن: اژدها در زیر خاک!!!
کرم سفید ریشه و روش های مبارزه با آن: اژدها در زیر خاک!!!
معرفی آفت کرم سفید ریشه
کرم‌های سفید ریشه در زیر خاک از ریشه گیاهان تغذیه می کنند. این آفت در اکثر نقاط ایران و بیشتر در نواحی سردسیر یافت می شوند و از راسته سخت بالپوشان( سوسک ها ) و خانواده Scarabidae می باشند ،که شامل چندین گونه است ولی، مهم‌ترین و خسارت‌زاترین گونه‌ی آن کرم سفید ریشه باغی با نام علمی Polyphylla olivieri می باشد.
شکل شناسی:
حشرات کامل این آفت سوسک هایی هستند که در حدود 27 تا 35 میلیمتر طول دارند و عرض بدن آنها در عریض ترین قسمت تا 20 میلیمتر می‌رسد. رنگ عمومی بدن این حشرات قهوه‌ای تیره یا سیاه است که روی بدن را توده‌های پولکی پوشانیده است. تخم این آفت نیز کم و بیش بیضی نزدیک به کروی به رنگ سفید صدفی و به صورت انباشته و روی هم در خاک دیده می شود و به طور متوسط ابعاد تخم ها 5/2*4 میلی متر است.
مرحله خسارت زای آن یعنی لارو دارای پاهای سینه ای قوی و بدن خمیده به شکل C بوده و دارای طیف رنگی سفید تا رک رنگ می‌باشد.
شفیره این آفت نیز در نزدیکی سطح خاک تشکیل می‌گردد به این صورت که لاروهای کامل قبل از مرحله شفیرگی گهواره‌ای بیضی شکل از گل درست می‌کنند و در داخل آن تبدیل به شفیره می‌شوند.
دامنه میزبانی:
این آفت به تمامی درختان میوه هسته‌دار، دانه‌دار، گیاهان سبزی و صیفی حمله می‌کند گیاهانی مانند انار، چغندر، سیب‌زمینی، یونجه، گردو، توت، مرکبات و سیاه ریشه (هلو، بادام، خرمالو) خسارت وارد می‌کند.
خسارت کرم سفید ریشه :
بعد از تفریخ تخم‌ها، لاروهای سن اول اغلب به ریشه گیاهان یک‌ساله حمله می‌کنند و به آنها خسارت اندکی وارد می‌کنند ولی معمولا خسارت اصلی را لاروهای سنین بالا و همچنین لاروهای 2 و 3 ساله برای درختان ایجاد می‌کنند. نحوه خسارت هم به این شکل است که لاروها از پوست و حتی از قسمت های چوبی تغذیه می‌کنند و باعث قطع شدن جریان شیره پرورده در راه آوندی گیاه می شوند که نتیجه آن رخ دادن علائمی مثل زرد شدن برگ، توقف رشد شاخه‌های جدید و همچین با قطع شدن ریشه های فرعی و اصلی توسط لاروها گیاه استحکام خوبی در خاک نداشته و به راحتی کنده می‌شود و شما می‌توانید علایم زردی و خشکی را روی درخت مشاهده کنید که ممکن است با تنش آبی اشتباه گرفته شود. حشرات کامل این آفت نیز به مقدار مختصری از برگ درختان تغذیه می کنند که به سطح زیان اقتصادی نمی رسد.
زیست شناسی:
این حشره زمستان را به صورت لاروهای 2 و 3 ساله در عمق 15 الی 30 سانتی متری خاک می گذراند و این حشره اغلب دارای دوره لاروی 2 تا 3 ساله می‌باشند و حشرات کامل در ماه‌های آخر بهار و اوایل تابستان مشاهده می‌شوند. حشرات کامل شب پرواز هستند و در کنار تله های نوری و چراغ ها جمع می‌شوند. حشرات کامل روی تنه درختان و یا زیر کلوخه‌ها قابل مشاهده می‌باشند و تخم‌های خود را پس از جفتگیری در سطح خاک و بیشتر در شکاف‌ها و ترک‌های خاک قرار می‌دهند. لاروها بعد از 3 هفته از تخم ها خارج شده و وارد خاک می‌شوند و تغذیه را از ریشه درختان و گیاهان شروع می‌کنند. تراکم آنها ممکن است به 40 الی 50 عدد لارو اطراف ریشه درخت هم برسد و تجمع آنها متناسب با تغییرات محیط است به طوری که در ماه‌های گرم سال در نزدیکی سطح خاک فعالیت می2کنند و در زمستان به اعماق خاک فرو می‌روند به همین دلیل مبارزه شیمیایی زمستانه در مورد لاروها نتایج مطلوبی را نمی دهد.
روش های کنترل کرم سفید ریشه
الف- مکانیکی
مبارزه مکانیکی علیه این آفت منحصرا محدود به جمع آوری و از بین بردن لاروها و حشرات کامل می‌باشد. برای جمع آوری حشرات کامل می‌توان از تله‌های نوری مناسب استفاده کرد.
ب- زراعی
شخم عمیق و برگرداندن خاک باعث به سطح آمدن لاروهای داخل خاک شده و باعث این می‌شود که حیوانات دیگر مانند پرندگان آن ها شکار کنند.
ج- دشمنان طبیعی
کرم سفید ریشه دارای دشمان طبیعی فراوانی است که در مراحل مختلف زندگی آن ها را مورد حمله قرار می‌دهند. حشرات کامل اغلب به وسیله پرندگان و موش‌ها شکار می‌شوند، تخم‌های این حشره نیز به دلیل پروتئین فراوانی که دارند غذای مناسبی برای گونه های مختف مورچه‌ها می‌باشد و اغلب به وسیله آن ربوده می‌شوند ، لاروها نیز مورد حمله میکروارگانیسم‌های مختلف از جمله Nosema melolonthae و همچنین قارچ Metarrhizium anisopliae به عنوان عامل بیمارگر مرحله لاروی این آفت گزارش شده است و هم چنین زنبورهای جنس Scolia, Thipa, Elis یه عنوان پارازیت های خارجی لارو این آفت شناخته می‌شوند.
د- مبارزه شیمیایی
در زمان مناسب که همزمان با خروج لاروهای سن یک( اواخر بهار یا اوایل تابستان) می باشد و پس از گاورو (نوعی آیش زمین که حیوانات چهارپا توانایی عبور از زمین را داشته باشند) کردن زمین، زیر سایه انداز درختان آلوده را شخم زده و سپس با توجه به وسعت سطح با استفاده از محلول سمی زیر تاج درخت و یا جاهایی که آلودگی و وجود آفت مشاهده شده است محلول پاشی می شود و میزان محلول مصرفی با توجه به اندازه درخت و بافت خاک تغییر می کند و سپس سه تا پنج روز بعد یک آبیاری سبک که پخش بهتر و یکنواخت‌تر سم را در عمق محل فعالیت داشته باشد انجام می‌شود. بدیهی است چنانچه آبیاری سنگین انجام شود و دقت در انجام این کار نشود، جز شستشو و کاهش غلظت و عدم نتیجه گیری مطلوب چیزی در پی نخواهد داشت. از آنجایی که هدف اصلی از انجام این مبارزه شیمیایی از بین بردن لارو های آفت می باشد بنابراین با توجه به دوره‌ی زندگی آفت لازم است، این کار به صورت 3 سال به صورت فراگیر علل الخصوص برای باغات با مساحت زیاد انجام شود.
ترکیبات مورد استفاده : دیازینون گرانول به مقدار 100 گرم در متر مربع و همچنین سم کلروپیریفوس یا دورسبان به نسبت 5/1 تا 2 در هزار می باشد. چنانچه از دیازینون استفاده شود، با توجه به دوام کم آن بهتر است یک ماه بعد این کار تکرار شود.
نتیجه گیری
با توجه به دامنه میزبانی این آفت و سطح کشاورزی کشور مدیریت این آفت نیازمند یک برنامه اصولی اعم از تغذیه‌ای، آبیاری و زراعی و شیمیایی طبق نظر متخصص گیاهپزشک می‌باشد و بدین منظور تیم دشت سبز می‌تواند در رفع این مشکل شما را راهنمایی کرده تا باغات و درختان شما از آسیب این آفت در امان بمانند.
