کلیدی ترین نکات برای نگهداری از بذر ها و نهال های تازه کاشته شده

بذر ها و نهال های تازه کاشته شده به علت حساس بودن به شرایط محیطی نیازمند دقت و توجه بیشتری هستند تا از رشد خوب و کافی برخوردار شوند در این مقاله به کلیدی ترین نکات برای نگهداری از بذر ها و نهال های تازه کاشته شده پرداخته شده است.

رطوبت مناسب

رطوبت مناسب خاک برای جوانه زنی و رشد موفق بذرها و نهال های تازه کاشته شده بسیار مهم است. در تامین رطوبت بذر ها و نهال های تازه کاشته شده به نکات زیر توجه کنید.

تامین مداوم رطوبت : خاک را به طور مداوم مرطوب نگه دارید اما غرقاب نکنید.هنگام لمس خاک ،خاک باید کمی مرطوب باشد و از خشک شدن کامل خاک خودداری کنید، زیرا این امر می تواند باعث استرس  و از بین رفتن بذور یا نهال ها شود.  استفاده از گلخانه مینی Mini sera B2 می تواند در تامین رطوبت بذور شما بسیار کمک کننده باشد که با چک کردن رطوبت توسط رطوبت سنج در مدت زمان کم رطوبت مورد نیاز بذور را می توانید به حد مطلوب برسانید.

تکنیک های آبیاری: خاک را به آرامی آبیاری کنید تا بذور یا ریشه های نهال های تازه کشت شده دچار جا به جایی نشوند. برای رساندن مستقیم آب به سطح خاک از یک بطری اسپری یا شیشه با دهانه باریک استفاده کنید. برای آبیاری می توانید از انوع آبپاش ها استفاده کرده ومقدار خروجی آب را تنظیم کنید.

چک کردن رطوبت خاک :به طور مرتب رطوبت خاک را با فروبردن انگشتان خود در 3 تا 4 سانتی خاک بررسی کنید. اگر خاک در آن عمق خشک شد، زمان آبیاری فرا رسیده است. دفعات آبیاری به عواملی مانند نوع خاک، اندازه ظرف و شرایط محیطی بستگی دارد و در هر فصل متفاوت است پس نمی توان دفعات آبیاری یکسانی در نظر گرفت.

استفاده از خاک با زهکشی مناسب : اطمینان حاصل کنید که خاکی که استفاده می کنید خاصیت زهکشی خوبی دارد. آبیاری بیش از حد می تواند منجر به غرقاب شدن خاک شود که می تواند باعث پوسیدگی ریشه شود. از خاک های آماده و باکیفیت بالا که حاوی مواد آلی و پرلیت یا ورمیکولیت است برای بهبود زهکشی استفاده کنید تا آب را برای مدت زیادی در خود نگهداری نکند و بذور و نهال های تازه کشت شده شما دچار پوسیدگی نشوند..

حفظ دمای ایده آل

حفظ دمای ایده آل برای جوانه زنی و رشد موفق بذرها و نهال های تازه کاشته شده بسیار مهم است. در اینجا چند نکته مهم وجود دارد که باید در نظر بگیرید:

اطلاع از دمای مورد نیاز هر بذر یا نهال :بذرها و نهال های مختلف برای جوانه زنی و رشد شرایط دمایی خاصی دارند. در مورد محدوده دمایی این گیاهان اطلاعات کافی و کامل کسب کنید و سپس اقدام کاشتن بذور و نهال های مد نظرتان نمایید.

ارائه دمای ثابت : بذرها و نهال ها در دماهای ثابت رشد می کنند. از نوسانات ناگهانی دما اجتناب کنید، زیرا این امر می تواند به گیاهان فشار وارد کند و رشد آنها را مختل کند. از دماسنج برای نظارت بر دمای نزدیک سطح خاک استفاده کنید.

پرهیز از نور مستقیم خورشید: در حالی که گرما مهم است، نور مستقیم خورشید می تواند باعث افزایش بیش از حد دمای خاک شود که می تواند برای برخی از بذور  و نهال ها مضر باشد. برای محافظت از آنها در برابر گرمای بیش از حد، از شید ها استفاده کنید تا نوری فیلتر شده در اختیار گیاهانتان قرار دهند.

دما را در شب در نظر بگیرید: برخی از بذور و نهال به دمای خنک تری در شب نیاز دارند. در مورد نیازهای دمایی خاص این گیاهان تحقیق کنید و برای گیاهان خود اعمال کنید.

شرایط نوری

شرایط نور مناسب برای رشد و نمو سالم بذرها و نهال های تازه کاشته شده ضروری است.برهمین اساس توجه به نکات زیر ضروری است :

 درک نیازهای نوری هر گیاه: گیاهان مختلف نیازهای نور متفاوتی دارند. برخی از بذرها و نهال ها به نور کامل آفتاب نیاز دارند (حداقل 6-8 ساعت نور مستقیم خورشید در روز)، در حالی که برخی دیگر در سایه جزئی یا نور غیر مستقیم رشد می کنند. در مورد نیازهای نوری خاص گیاهان خود  از منابع مختلف تحقیق کنید و این نور مناسب را برای آن ها فراهم کنید.

چرخش گیاهان : به طور مرتب سینی ها یا گلدان های بذر خود را بچرخانید تا از دریافت یکنواخت نور در همه گیاهان اطمینان حاصل شود. این امر به رشد متعادل بذور و نهال های کاشته شده شما می کند و از متمایل شدن گیاهان به سمت منبع نور جلوگیری می کند.

کوددهی

کوددهی مناسب برای رشد و نمو سالم بذرها و نهال های تازه کاشته شده ضروری است. در هنگام کوددهی به نکات زیر توجه کنید

اجتناب از کوددهی در مراحل اولیه رشد: بذرهای تازه کاشته شده و نهال های خیلی جوان نیازی به کوددهی ندارند. آنها معمولاً دارای مواد مغذی کافی از دانه یا محیط اولیه برای مراحل اولیه رشد هستند . برای کوددهی نهال ها تا زمانی که گیاه دارای 2-3 مجموعه برگ نبود اقدام به کوددهی نکنید.

استفاده از کود متعادل: برای نهال ها از کود 20-20-20 یا کود 10-10-10 استفاده کنید. این نسبت ها منبع متعادلی از مواد مغذی ضروری برای رشد را فراهم می کند.

کوددهی به ندرت و کم :نهال ها به کود دهی مکرر نیاز ندارند. کوددهی بیش از حد می تواند منجر به رشد بیش از حد شاخ و برگ و یا از بین رفتن بافت های حساس آن ها ماندد ریشه ها شود.

آبیاری قبل از کوددهی: نهال ها را قبل از کود دادن کاملاً آبیاری کنید. این باعث می شود که خاک مرطوب باشد و می تواند به جلوگیری از بین رفتن گیاهان جوان و اثرات عکس کود ها به ریشه ها کمک کند.

استفاده از کود ها به صورت کود آبیاری :محلول رقیق شده کود ها  را در اطراف پایه نهال ها بریزید و  از محلول پاشی جلوگیری کنید . این امر  به ریشه ها اجازه می دهد تا مواد مغذی را مستقیماً از خاک جذب کنند.

نظارت بر نتایج کوددهی: نتایج حاصل از کوددهی در بذور و نهال های  تازه کاشته شده را بررسی و در صورت وجود علائمی  مانند زرد شدن برگها، توقف رشد، یا سوختگی نوک ریشه باشید. دفعات کوددهی  را کاهش دهید یا از محلول رقیق‌تر استفاده کنید.

استفاده از کود های ارگانیک: کودهای آلی مانند هیومیک اسید، جلبک دریایی یا چای کمپوست می توانند منبع ملایمی از مواد مغذی برای نهال ها باشند و بدون آسیب به گیاهان جوان منبع مواد مغذی آن ها را تامین کنند.

مدیریت موثر آفات و بیماری ها

رعایت بهداشت در محل کشت : محل کشت را تمیز و عاری از زباله نگه دارید. هر گونه برگ ریخته شده، گیاهان مرده یا سایر مواد آلی که می تواند آفات و بیماری ها را در خود جای دهد، حذف کنید. به طور مرتب ابزار و تجهیزات را تمیز کنید تا از انتشار عوامل بیماری زا جلوگیری شود.

بررسی منظم : بازرسی های منظمی از نهال های خود انجام دهید تا هر گونه علائم آفات یا بیماری ها را زود تشخیص دهید. به دنبال تغییر رنگ برگ ها، سوراخ در شاخ و برگ، توقف رشد یا هر گونه علائم غیرعادی باشید. تشخیص زودهنگام امکان مداخله به موقع را فراهم می کند.

استفاده از واریته های مقاوم : گونه های بذری را انتخاب کنید که در برابر آفات و بیماری های رایج منطقه شما مقاوم هستند. این امر  می تواند به طور قابل توجهی مشکلات ناشی از بیماری ها و آفات  را کاهش دهد.

تهویه هوای مناسب :از تهویه هوای مناسب  در اطراف نهال های خود با فاصله گذاری مناسب و اجتناب از ازدحام بیش از حد آنها اطمینان حاصل کنید. گردش هوای خوب به خشک شدن سریع سطح برگ ها کمک می کند و خطر ابتلا به بیماری های قارچی را کاهش می دهد.

آبیاری هدفمند: برای جلوگیری از خیس شدن شاخ و برگ که می تواند باعث ایجاد بیماری های قارچی شود، پای گیاهان آبیاری کنید و این کار را حداالمکان صبح انجام دهید تا برگ ها قبل از شب خشک شوند و مبتلا به بیماری های قارچی نشوند.

جدا کردن گیاهان آلوده :اگر متوجه گیاهی با علائم بیماری شدید، آن را از گیاهان سالم جدا کنید تا از انتشار عامل بیماری زا جلوگیری شود. برای جلوگیری از عفونت مجدد، گیاهی آلوده را حذف و از بین ببرید.

 جمع بندی و نتیجه گیری

در این مقاله نکات اساسی و پایه ای اشاره گردید که توجه به این نکات در موفقیت و رشد مناسب نهال ها و بذور تازه کشت شده بسیار تاثیر گذار است .نگهداری از بذر ها و نهال های تازه کاشته شده نیازمند توجه به نکات اختصاصی بوده که با توجه به نوع بذر و نهال و نیاز های متفاوتی که دارند ، مختلف است. کاشت نهال و بذر هایی که برای اولین بار در منطقه ای انجام می شود هم باید بدون ریسک و در سطح کم انجام شود تا کمترین خطا و زیان در صورت عدم موفقیت حاصل شود .