مهمترین نکات نگهداری و تکثیر گیاه استفانوتیس
گیاهان زینتی امروزه در زندگی انسان‌ها نقش پررنگی ایفا می‌کنند و از آن جایی که با پیشرفت زندگی ماشینی انسان از طبیعت دور شده است نگهداری از گیاهان زینتی می‌تواند رابطه بین انسان و طبیعت را تا حدودی حفظ کند. نگهداری از این گیاهان مزایای بسیاری دارد، بسیاری از این گیاهان تصفیه کننده هوای محیط هستند و حتی اگر گیاه زینتی شما قابلیت تصفیه هوای محیط را نداشته باشد شما می‌توانید از ظاهر زیبای آن لذت ببرید. خوشبختانه تنوع موجود در گیاهان زینتی بالاست و شما می‌توانید براساس سلیقه و نیاز محیط زندگی خود و البته شرایط محیطی حاکم بر اقلیمی که در آن در حال زندگی هستید اقدام به نگهداری از این گیاهان کنید. در این مطلب به معرفی یکی از این گیاهان برای نگهداری و پرورش می‌پردازیم:
معرفی گیاه استفانوتیس
گیاه استفانوتیس یکی از گیاهان گلدار و همیشه سبز است که برای اولین بار در سال 1806 معرفی شده است. ریشه نام این گیاه یونانی می‌باشد و به معنی تاج یا شبیه به تاج می‌باشد. این گیاه در نواحی مختلفی از مناطق گرم و حاره‌ای پراکنده شده است.
گیاه استفانوتیس ساقه های چوبی دارد و به واسطه بوی تند و قوی گل‌های آن مشهور است، گل‌های این گیاه وکسی، لوله ای و غالبا به رنگ سفید تشکیل می‌شود. برگ‌ها در این گیاه به صورت متناوب (غیر رو به رو در یک ساقه) و به اشکال تخم مرغی تا بیضوی و با نمای چرمی و براق دیده می‌شود.
گیاه استفانوتیس بسیار زیبا بوده و ظاهری جذاب دارد اما برای پرورش کمی سخت پسند بوده و نسبت به تغییرات شرایط محیطی اطراف بسیار حساس می‌باشد. اگر قصد نگهداری از این گیاه را دارید در این مطلب به شما اطلاعات کافی را برای نگهداری هرچه بهتر آن ارائه خواهیم کرد:
نیازهای گیاه استفانوتیس
گیاهان برای اینکه رشد مناسبی داشته باشند و بتوانند مراحل رشدی مختلف خود را آغاز و به خوبی تکمیل کنند نیازمندند که نیازهای محیطی و تغذیه ای آن ها برطرف شود در غیر این صورت دچار مشکلات متعددی خواهند شد که ابتلا به آفات و بیماری ها و رخ دادن عارضه های فیزیولوژیک از شایع ترین این مشکلات می باشند. در این بخش به معرفی نیاز های مهم گیاه استفانوتیس پرداخته و راه های رفع آن ها را بیان خواهیم کرد.
- نیاز نوری:
نور دریافتی توسط گیاه یکی از فاکتورهای مهم برای رشد طبقه بندی می‌شود. طیف نیاز به نور در گیاهان مختلف متفاوت است و گیاهان براساس ویژگی های فیزیولوژیک و ساختاری خود ممکن است به نور کم یا زیاد نیاز داشته باشند. اگر از این گیاه در شرایط فضای باز نگهداری می‌کنید باید نور زیاد و مستقیم را برای آن فراهم کنید اما توجه کنید که در فصول بسیار گرم باید از برابر آفتاب سوزنده از این گیاه حفاظت کنید. در شرایط فضای داخلی این گیاه را در نزدیکی پنجره هایی که نور زیاد دریافت می‌کنند قرار دهید و در صورت نیاز برای حفاظت در برابر آفتاب سوزان پنجره را بپوشانید.
- نیاز آبی:
آبیاری برای گیاهان بسیار پراهمیت است و رعایت آبیاری صحیح یکی از اولویت های نگهداری و پرورش گیاهان مختلف است. نیاز آبی در گیاهان بسیار متنوع است اما هیچگاه نمی توان این فاکتور را برای پرورش گیاه حذف نمود. گیاه استفانوتیس به آبیاری در حالتی نیاز دارد که رطوبت آن تامین شود اما حالتی که آبیاری غرقابی بوده و این شرایط مستدام باشد به ریشه این گیاه آسیب وارد خواهد کرد.
- نیاز دمایی و رطوبت:
دما و رطوبت دو عامل تعیین کننده در اقلیم های مختلف است و این دو عامل می توانند تنوع گیاهی و جانوری منطقه و حتی سازگاری های این موجودات را تغییر دهند. گیاه استفانوتیس نسبت به سرمای یخبندان زمستان بسیار حساس است ولی خنکی هوا را دوست می‌دارد. در زمستان باید ریشه های این گیاه را با پوشش های مختلف بپوشانید تا در برابر سرمای زمستان آسیب نبینند.
در شرایطی که از این گیاه در فضای داخلی منازل نگهداری می کنید باید رطوبت اطراف این گیاه را در فصل رشد تا جای ممکن بالا نگهدارید و در شرایط فضای باز نیز اقدامات لازم برای افزایش رطوبت را انجام دهید تا میزان رطوبت در دسترس گیاه بالا باشد.
- نیاز تغذیه ای:
تغذیه گیاهی نقش بسیار موثری در بهبود شرایط عمومی گیاه ایفا می کند، رشد رویشی، گل انگیزی، افزایش مقاومت در برابر شرایط نامساعد محیطی و آفات و بیماری ها در اثر تغذیه اصولی و مطابق با نیاز گیاهی رخ خواهد داد.
در فصل بهار و زمانی که هوا شروع به گرم شدن نمود می توانید از کودهای با درصد های عناصر متعادل مثل کودهای 20 20 20 به صورت مایع و یا پودری اقدام به کوددهی این گیاه کنید. استفاده از اصلاح کننده های خاک مثل کود هیومیک اسید و یا کودهای ضدتنش مانند کود آمینواسید در شرایط بروز تنش های مختلف می تواند به رشد بهتر گیاه کمک زیادی کند.
کاشت گل استفانوتیس
شما می توانید با فراهم کردن بستر کشت ایده‌آل برای این گیاه اقدام به نگهداری از آن در فضای بسته منازل و یا محل کار کنید. گیاه استفانوتیس برای اینکه بتواند رشد متعادل و مناسبی داشته باشد نیاز دارد تا ماده آلی بالایی در اطراف ریشه خود داشته باشد و بتواند نیاز های خود را برطرف کند. بافت خاک مناسب این گیاه باید تا حدودی لومی باشد. شما باید برای اصلاح و افزایش ماده آلی خاک اقدام به استفاده از کودهای آلی مثل پیت ماس و یا ورمی کمپوست کنید و این کار را دوره ای انجام داده تا همواره ماده آلی خاک در سطح بالایی قرار داشته باشد.
یکی از نکات مهم در نگهداری از این گیاه این است که زه کشی خاک باید بالا باشد. در صورتی که خروج آب از گلدان و یا حتی خاک تحت کاشت این گیاه به خوبی انجام نشود مشکلات زیادی مثل پوسیدگی ریشه و عدم تنفس ریشه رخ خواهد داد که یک مشکل شایع در گیاهان زینتی آپارتمانی محسوب می‌شود.
برای بهبود تهویه وزه کشی خاک این گیاه می توانید از پرلیت در خاک و پوکه معدنی در ته گلدان استفاده کنید تا از تجمع آب در ناحیه ریشه گیاه جلوگیری شود و عارضه های مختلف آشکار نشوند.
تکثیر گیاه استفانوتیس
گیاهان نیز مانند سایر موجودات برای حفظ بقا و جمعیت خود در طبیعت اقدام به تولید مثل می کنند و این تولید مثل بیشتر به صورت جنسی در طبیعت انجام می شود اما گیاهان این قابلیت را دارند که با اندام های رویشی مختلف خود مثل ریشه، برگ، ساقه و.. به راحتی تکثیر شوند. عموما آسان ترین و موثرترین راه برای تکثیر گیاهان زینتی در گلخانه ها و یا منازل تکثیر به صورت غیرجنسی است. در این بخش به بررسی روش تکثیر این گیاه به صورت غیرجنسی می پردازیم:
- ابتدا یک ابزار باغبانی مناسب مثل قیچی باغبانی یا چاقوی باغبانی تیز انتخاب کرده و با الکل ضدعفونی 70 درصد و یا محلول وایتکس 0.5 درصد به مدت 10 دقیقه ضدعفونی کنید.
- در گیاه به دنبال شاخه هایی با طول 2 تا 5 سانتی متر باشید که آسیب دیدگی نداشته و عاری از آفات و بیماری ها باشند.
- پس از جدا کردن شاخه مناسب، برگ های پایینی ساقه را حذف کرده و چند برگ بالایی را نگهدارید.
- برای کاشت قلمه در بستر کشت می توانید از هورمون های گیاهی ریشه زا مثل هورمون اکسین و یا دیگر ترکیبات در دسترس استفاده کنید تا فرایند ریشه زایی با سرعت و کارایی بالاتری انجام شود.
- بستر کشت مناسب برای ریشه زایی قلمه ترکیب پیت ماس و پرلیت است و پس از تهیه بستر کشت قلمه را در این بستر قرار دهید، رطوبت محیط را بالا نگهدارید و پس از تقریبا یک ماه ریشه دار شدن انجام خواهد شد.
- پس از ریشه دار شدن و رسیدن ریشه ها به استحکام کافی، قلمه را به گلدان و بستر اصلی منتقل کنید تا گیاه کامل و زیبایی داشته باشید.
تعویض گلدان گیاه استفانوتیس
از آن جایی که گیاه استفانوتیس در طول فصل رشد به صورت پررشد و شدید رشد می کند ممکن است شما نیاز داشته باشید تا هر سال یک بار یا یک سال در میان گلدان و بستر کشت آن را تعویض کنید. برای تعویض گلدان بهتر است تا گلدان بزرگتری نسبت به گلدان قبلی انتخاب کرده تا گیاه شما آزادی بیشتری برای رشد داشته باشد. در گلدان جدید نیز حتما باید از ترکیب توصیه شده که غنی از ماده آلی می باشد استفاده کنید تا رشد مناسب و بهینه گیاه تضمین شود.
هرس گیاه استفانوتیس
برای شکل دهی مناسب این گیاه شما نیاز دارید تا این گیاه را هرس کنید و این کار را می توانید در فصل زمستان این کار را انجام دهید. ساقه اصلی را بیابید و شاخه های منشعب شده از آن را شناسایی کنید و تا جایی که شکل آن برای شما ایده‌آل است آن را هرس کنید تا اندازه گیاه کاهش داشته باشد.
آفات و بیماری های گیاه استفانوتیس
گیاهان مختلف در طول زمان رشد خود ممکن است مورد آسیب و حمله آفات و بیماری های متعددی قرار بگیرند و اگر مقاومت کافی نداشته باشند تا مرز نابودی نیز پیش خواهند رفت. آفات مکنده برای گیاه استفانوتیس مثل شته ها، تریپس‌ها، انواع شپشک ها بسیار شایع هستند و این آفات در بهار و فصل رشد بسیار دیده می شوند. در شرایط نگهداری فضای داخلی می توان گفت شایع ترین آفات شپشک ها و کنه های تار عنکبوتی هستند.
شایع‌ترین بیماری های گیاهی که در این گیاه رخ می دهد پوسیدگی های ریشه می باشد که عموما در اثر آبیاری بیش از اندازه رخ می دهد. یکی دیگر از بیماری هایی که ممکن است روی این گیاه دیده شود قارچ دوده ای یا فوماژین است که در اثر فعالیت آفات مکنده روی گیاه برای تغذیه از شیره گیاهی خارج شده از آفات تجمع می‌یابند.
در صورتی که بر روی گیاه خود علائمی شبیه به تغذیه آفات و یا آسیب بیماری های گیاهی مشاهده کردید با متخصص گیاهپزشک مشورت کنید تا بهترین راهکار را برای مقابله با این شرایط به شما ارائه دهند.
در صورت نیاز به مشاوره گیاهپزشکی می توانید با متخصصین دشت سبز در ارتباط باشید.
جمع‌بندی
گیاهان زینتی می‌توانند نقش بسیار پررنگی در بهبود روحیه و خلقیات در انسان شوند و حتی در درمان بسیاری از بیماری ها مثل افسردگی ها به ما کمک زیادی کنند و از این رو این موجودات از ارزش معنوی بالایی برخوردار هستند. در این مطلب به معرفی یکی از گیاهان زیبا برای نگهداری پرداخته شد و راه های برطرف کردن نیازهای آن را نیز شرح دادیم تا بتوانید به بهترین شکل از گیاه استفانوتیس خود نگهداری کنید.
