بیماری های مهم درختان کاج و کنترل آنها
بیماری های مهم درختان کاج و کنترل آنها:
در جهان، درختان کاج به عنوان یکی از اجزای اساسی و مهم به شمار می‌آیند که نقش حیاتی در حفظ تعادل بیومی و تأمین منابع طبیعی ایفا می‌کنند. این درختان به دلیل توانایی‌های خاص خود در تولید اکسیژن، تثبیت خاک، ارائه سایه و آرایش منظر، از همه جا به عنوان نمادی از زیبایی و پایداری در ذهن ما جاری شده‌اند.
با این حال، مانند سایر گیاهان، درختان کاج نیز به برخی از بیماری‌ها و تهدیدات پاتوژن‌های ویروسی و قارچی حساسیت نشان می‌دهند. این بیماری‌ها می‌توانند به طور مستقیم تأثیرات مخربی بر رشد، توسعه و بقاء درختان داشته باشند و در نتیجه به کاهش ارزش اقتصادی و اکولوژیکی آنها منجر شوند. بنابراین، شناخت دقیق انواع بیماری‌های مختلف کاج، علل آنها و روش‌های کنترل و پیشگیری از آنها امری حیاتی است که به حفظ سلامت و پایداری جنگل‌ها و مناطق سبز کمک می‌کند.
در این مقاله، به بررسی انواع بیماری‌های مهم کاج و راه‌های مدیریت و کنترل آنها می‌پردازیم. هدف این مقاله، افزایش آگاهی در مورد بیماری‌های کاج و ارائه راهکارهای عملی برای مدیریت و کنترل این بیماری‌ها به منظور حفظ تنوع زیستی و اقتصادی مناطق جنگلی است. امید است که اطلاعات ارائه شده در این مقاله، به تصمیم‌گیران، کارشناسان حوزه جنگل‌داری و علاقه‌مندان به حفظ محیط زیست کمک کند.
ابتدا باید نوع بیمارگر شناخته شود. این موضوع برای کنترل و جلوگیری از پخش بیماری و سايت آن به درختان سالم اطراف حیاتیست. بیمارگر های قارچی بخصوص می‌توانند از طريق خاك، هوا، باران و حتي وسايل هرس از درختي به درخت ديگر منتقل شوند.
اگر شما متوجه حضور بيمارگران قارچي شديد، بايد بدانيد چگونه آن را كنترل كنيد. در
بيمارگراني كه به طور معمول در روي درختان كاج مشاهده مي‌شوند شامل:
- 1- پوسيدگي ريشه آناسوس: پوسيدگي ريشه آنوسوس باعث كاهش و توقف رشد سوزن‌ها و پوسيدگي مي‌شود، به اين نوع پوسيدگي، پوسيدگي انتهايي يا butt rot نيز مي‌گويند. اين بيماري قارچي معمولا در درختاني كه به تازگي تنك شده‌اند ديده مي‌شود. ساقه هاي بريده شده‌اي كه بعد از تنك كردند باقي مي‌مانند به پخش اين بيماري كمك مي‌كنند. هرچند اين بيماري باعث مرگ درخت بيمار مي‌شود یک روش درمانی بسیار ساده برای کنترل این بیماری پیش از شیوع آن وجود دارد. مهم‌ترین علائم این بیماری پوسیدگی قابل توجه طوقه و ساقه است. در روی ریشه و ساقه یک بافت سفید، نخی و نرم پوسیده مشاهده می‌شود. قارچ بیمارگر در طوقه و پایین تنه اندام باردهی خود را تولید می‌کند. این اندام ها معمولا قهوه‌ای تیره یا قهوه‌ای مایل به خاکستری هستند و درون آنها سفید رنگ است. عامل این بیماری قارچ بیمارگر Heterobasidion annosum است و می‌تواند به بخش‌هایی از درخت که به تازگی برده شده‌اند حمله کند. بارش باران یا وزش باد می‌تواند اسپورهای این قارچ را از درختی به درخت دیگر در فاصله‌ی نزدیک منتقل کند. هنگامی که اسپور ها در روی قسمت تازه برده شده قرار بگیرند جوانه زده وارد چوب می‌شوند و آلودگی ایجاد می‌کنند. آلودگی می‌تواند تا مدت‌ها بصورت پنهان در درخت باقي بماند. راه درمان و جلوگيري از بيماري اين است كه بر روي قسمت‌هاي هرس شده و تنه‌هاي بريده شده‌ي درختان چسب هرس و قارچكش استفاده بكنيد تا از پخش اين بيماري جلوگيري شود.
- 2- سوختگي قهوهبياي اي‌ا برگ‌ها(سوزن): بیماری لکه‌های قهوه‌ای سوزنی معمولاً در نهال‌های كاج سوزنی‌بلند و كاج افغانی که در نهالستان‌ها کاشت می‌شوند، دیده می‌شود. علائم این عفونت ممکن است ماه‌ها پس از شروع آن دیده شود، اما در شرایط آب و هوای ملائم می‌تواند به سرعت گسترش یابد. علائم زنگ زدگی لکه‌ای در سوزن‌های کاج شامل تشکیل لکه‌های دایره‌ای خاکستری-سبز در پاییز است. این لکه‌ها تمایل به انبساط دارند و ممکن است خطوطی ایجاد کنند که سوزن‌ها را احاطه می‌کنند. این بیماری باعث می‌شود سوزن‌های آلوده زودتر از موعد خشک شده و افتاده شوند. علائم زنگ زدگی لکه‌ای معمولاً در اوایل پاییز قابل مشاهده هستند، در حالی که عفونت قارچی معمولاً در ماه‌های گرم و مرطوب تابستان گسترش می‌یابد.علت اصلی زنگ زدگی لکه‌ای در سوزن‌های کاج، قارچ Mycospharella dearnessii است. این قارچ در آب و هوای مرطوب به احتمال بیشتری گسترش می‌یابد. آب باران اسپوره‌های آن را از درخت آلوده به درخت سالم منتقل می‌کند. عفونت می‌تواند به سرعت گسترش پیدا کرده و مناطق بزرگی از درخت کاج را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین انتشار از طریق ابزارهای برش آلوده نیز امکان‌پذیر است.روش درمان زنگ زدگی لکه‌ای شامل استفاده از تکنیک احتراق مدیریت شده در فواصل زمانی ۲ تا ۳ سال است. این روش می‌تواند به درمان عفونت و از بین بردن اسپوره‌های قارچی عامل عفونت کمک کند. همچنین می‌توانید از قارچکش صنعتی استفاده کنید تا این عفونت از درختان کاج برطرف شود. کارشناسان گیاهپزشک "دشت سبز" به مالکان منازل توصیه می‌کنند که از قارچکش بین ماه‌های مه و ژوئن، زمانی که سوزن‌های جدید تقریباً نصف رشد کرده‌اند، استفاده کنند و حداقل ۳ هفته بعد آن را دوباره تکرار کنند. سموم توصيه شده براي كنترل اين بيماري مانكوزب، كلرتالونيل و اكسي‌كلرور مس است.
- 3- پوسیدگی ریشه پنبه: نام بیماری پوسیدگی ریشه پنبه همچنین به عنوان پوسیدگی ریشه تگزاس و پوسیدگی ریشه اوزونیوم شناخته می‌شود. این یک عفونت قارچی است که بیش از ۲,۰۰۰ گونه گیاه مختلف را تحت تأثیر قرار می‌دهد و یکی از سخت‌ترین بیماری‌های قارچی برای کنترل محسوب می‌شود. بیشتر درختان در مناطق جنوب‌غربی ایالات متحده را می‌توان به عنوان زیر تأثیر قرار دادن این بیماری دید. این بیماری قارچی عمدتاً گونه‌های درخت کاج را تحت تأثیر قرار می‌دهد که در دمای بالا قرار دارند و در خاک‌های قلیایی رشد می‌کنند، مانند کاج افغانی.علائم پوسیدگی ریشه پنبه شامل زرد شدن/برنز شدن ظریف برگ‌های درخت آلوده است. سه روز بعد، خواهید مشاهده که برگ‌ها افتاده و به طور کامل خشک شده‌اند. مناطق آلوده به قارچ می‌توانند به وسیله الگوهای دایره‌ای از گیاهان مرده که معمولاً به مرور زمان بزرگتر می‌شوند، شناسایی شوند.پوسیدگی ریشه پنبه به واسطه قارچ Phymatotrichum omnivorum ایجاد می‌شود که از طریق خاک به مناطق جدید نفوذ می‌کند. این قارچ قادر به بقاء در خاک برای چندین سال است و می‌تواند در عمق ۸ فوتی زیر زمین خوابیده باشد.روش درمان پوسیدگی ریشه پنبه شامل:ایجاد یک توده خاک دور ریشه درخت با لایه‌ای به ضخامت ۲ اینچ از مواد آلی یا گوسفند.پراکندن سولفات آمونیوم و گوگرد روی كود گوسفندی.آبیاری غرقابی درخت بطوری که خاک تا عمق 1.5 متری کاملا خیس شود.حفظ رطوبت خاک برای چند هفته.با اجرای این روش درمانی، احتمالاً درخت کاج آلوده در همان فصل رشدی بهبود خواهد یافت.می‌توانید با کشت محصولات گیاهی مقاوم در نزدیکی منطقه آلوده، اقدام به درمان پوسیدگی ریشه پنبه کنید. این نوع محصولات مانع از گسترش عفونت قارچی می‌شوند. براي كنترل اين بيماري از قارچكش پروپيكونازول نيز مي‌توان استفاده كرد.
بیشتر بیماری‌های درخت کاج شامل پوسیدگی ریشه آنوسوس، زنگ زدگی لکه‌ای سوزنی و پوسیدگی ریشه پنبه می‌شود. اگر نتوانستید با استفاده از روش‌های درمانی که در بالا آمده است، عفونت‌ها را درمان کنید، می‌توانید به آسانی با متخصصین گیاهپزشک مشورت کرده و آنها را استخدام کنید، همچون دشت سبز، برای بهترین نتیجه.
