کشاورزی ارگانیک و انواع روشهای آن
کشاورزی ارگانیک و معرفی انواع روش های آن:
توضیحات و تعاریف زیادی برای کشاورزی ارگانیک وجود دارد اما همه یک هدف را دنبال میکنند و آن هم مبتنی بر اکوسیستم و عدم استفاده از نهادههای خارج از مزرعه میباشد.
کشاورزی ارگانیک سیستمی است که با حذف استفاده از نهادههای خارج از مزرعه و مصنوعی مثل کودهای شیمیایی، آفتکشها، بذرهای اصلاح شده ژنتیکی، مواد نگهدارنده و... همراه است.
کشاورزی ارگانیک یک سیستم مدیریت تولید کلی نگر است که سلامت اکوسیستم کشاورزی از جمله تنوع زیستی، چرخه های زیستی و فعالیت بیولوژیکی خاک را ارتقا و افزایش می دهد. این سیستم بر استفاده از شیوه های مدیریتی و پیشگیری در اولویت استفاده از نهاده های خارج از مزرعه تاکید دارد. این امر با استفاده از روشهای زراعی، بیولوژیکی و مکانیکی، به جای استفاده از مواد مصنوعی، در صورت امکان، برای انجام هر عملکرد خاصی در سیستم انجام میشوند.
کشاورزی ارگانیک بطور رسمی توسط دولتها تعریف میشود. محصولات تولید شده توسط کشاورزان باید گواهینامه "ارگانیک" داشته باشند و استانداردهای ارگانیک خاصی برای محصولات زراعی، حیوانات، میکروارگانیسم های خاک و فرآوری محصولات کشاورزی وجود دارد.
کشاورزی ارگانیک توسط استانداردهای ملی ارگانیک وزارت کشاورزی ایالات متحده (USDA) از سال 2000 تعریف شده است و گواهینامه های ارگانیک معتبر زیادی در سراسر این کشور وجود دارد.
استانداردهای ارگانیک در اتحادیه اروپا (EU) و ایالات متحده، به عنوان مثال، استفاده از آفتکشهای شیمیایی، کودها، تشعشعات UV، آلودگی فاضلاب، و گیاهان یا محصولات دستکاری شده ژنتیکی را ممنوع می کند.
روشهای کشاورزی ارگانیک:
کودها:
از آنجایی که از کودهای شیمیایی استفاده نمی شود، ساخت و نگهداری یک خاک غنی و زنده از طریق افزودن مواد آلی جزو اولویتهای کشاورزان ارگانیک است.
مواد آلی را می توان از طریق استفاده از کودهای حیوانی، کمپوست و محصولات جانبی مانند کنجاله به کار برد. استفاده از این موارد ممنوعیت ندارد پس کمپوستها مواد آلی را به خاک اضافه می کنند و طیف وسیعی از مواد مغذی را برای گیاهان فراهم می کنند و میکروارگانیسمهای مفیدی را به خاک اضافه می کنند. با توجه به اینکه این مواد مغذی عمدتاً به شکل غیر معدنی هستند که توسط گیاهان نمیتوانند جذب شوند، میکروبهای خاک برای تجزیه مواد آلی و تبدیل مواد مغذی به حالت «معدنیشده» مورد نیاز هستند. در مقایسه، کودهای شیمیایی در حال حاضر به شکل معدنی هستند و می توانند مستقیماً توسط گیاهان جذب شوند.
برای تثبیت نیتروژن خاک نیز میتوان محصولات تثبیت کننده نیتروژن مانند بذر شبدر یا بذر یونجه را نیز کشت کرد و پس از رشد محصولات خاک را شخم زد تا نیتروژن خاک تثبیت شود.
کنترل آفات و بیماریها:
آفتکشهای ارگانیک از منابع طبیعی به دست میآیند. کنترل بیولوژیک در این زمینه کمک بسزایی میکند.
موجودات و میکروارگانیسمهای مفید مانند Bacillus thuringiensis، مشتقات گیاهی مانند روغن چریش و یا حشرهکش پالیزین، آفتکشهای معدنی مانند گوگرد و مس نیز در کشاورزی ارگانیک ممنوعیت استفاده ندارد.
علاوه بر آفتکشها، کنترل آفات و بیماریهای ارگانیک شامل کنترلهای بیولوژیکی، زراعی و ژنتیکی میشود تا آسیب آفات را به حداقل برساند. کنترل بیولوژیکی از دشمنان طبیعی آفات مانند حشرات شکارچی (مانند کفشدوزک ها) یا پارازیتوئیدها (مانند زنبورهای خاص) برای حمله به حشرات استفاده می کند. چرخه آفات را می توان با روشهای زراعی مختل کرد، که تناوب زراعی بیشترین کاربرد را دارد. در نهایت، اصلاح نباتات سنتی، ارقام متعددی را تولید کرده است که در برابر آفات خاص مقاوم هستند. استفاده از این گونه واریته ها و کاشت محصولات با تنوع ژنتیکی، کنترل ژنتیکی در برابر آفات و بسیاری از بیماری های گیاهی را فراهم می کند.
کشاورزی پایدار، سیستمی از کشاورزی است که در تلاش است تا منابع لازم را برای جمعیت فعلی بشر فراهم کند و در عین حال توانایی سیاره زمین برای حفظ نسل های آینده را حفظ کند.
در پی جنگ جهانی دوم، ماهیت کشاورزی با برداشت محصول بیشتر در واحد سطح تشدید شد و با اشغال سطح وسیعتری مزارع توسعه یافت. متعاقباً، مزارع کمتر و بزرگتری توانستند نیازهای غذایی جمعیت فزاینده انسانی را برآورده کنند، که تغییری چشمگیر از مزارع کوچکتر متعدد گذشته را ایجاد کرد. کشاورزی صنعتی مدرن علیرغم کارآیی، دارای معایبی است، از جمله تخریب اکوسیستم ها و از دست دادن تنوع زیستی مرتبط، از بین رفتن تنوع محصول، نگرانی های متعدد رفاه حیوانات و خطرات سلامتی انسان که کشاورزی پایدار به دنبال رسیدگی به این مسائل است و «سلامت سیارهای» را در اولویت قرار میدهد، این ایده که ثبات سیاره بهزیستی انسان را تعیین میکند اصول اساسی آن شامل ارتقای برابری اجتماعی-اقتصادی، کسب سود و حفظ سلامت اکوسیستم است.
از آنجا که کشاورزی مدرن نقش مهمی در تسریع انقراض دسته جمعی گونه های گیاهی و جانوری بر روی زمین داشته است، کشاورزی پایدار به طور فعال برای حفاظت و حمایت از تنوع زیستی تلاش می کند.
تولید محصولات کشاورزی:
کشاورزی پایدار به جای تکیه بر یک محصول واحد در تککشت صنعتی، از استفاده از چندکشتی را حمایت میکند که در آن چندین محصول با هم رشد میکنند. اگرچه کشت چندباره اغلب نسبت به تککشت صنعتی نیازمند کار بیشتری است، اما چندکشتی میتواند نیاز به آفتکشها و کودهای شیمیایی را کاهش دهد و به طور کلی کیفیت خاک را بهبود بخشد. به طور مشابه، تناوب زراعی می تواند به حفظ بهره وری خاک و کاهش نیاز به مواد شیمیایی کشاورزی برای کوددهی و کنترل آفات کمک کند. استفاده از گیاهان پوششی تثبیت کننده نیتروژن، گیاهان تله و کودهای سبز می تواند به احیای خاک و کاهش فرسایش کمک کند. کمپوست کردن بقایای محصول و سایر ضایعات کشاورزی به بازیافت مواد مغذی به زمین های کشاورزی کمک می کند.
دامداری:
دامداری یک حوزه کلیدی است که کشاورزی پایدار به دنبال اصلاح آن است. تولیدات دامی مسئول بخش بزرگی از گازهای گلخانه ای هستند که باعث گرم شدن زمین توسط انسان می شود. مدیریت پایدار کود و استفاده از افزودنیهای خوراک دام میتواند انتشار متان، یک گاز گلخانهای قوی را کاهش دهد.
سایر روشهای بهبود پایداری دامداری بر حفظ سلامت دام متمرکز است. دامداری فشرده میتواند به بحران های بهداشتی دامن بزند. برای مثال، بیماری هایی از جمله ویروس نیپا و آنفولانزای خوکی از مزارع شلوغ پدید آمده اند. آنفولانزای پرندگان می تواند از پرندگان وحشی به مرغداری ها و بالعکس منتقل شود و این بیماری مسئول معدوم سازی میلیون ها مرغ و سایر طیور در سراسر جهان بوده است. کاهش ازدحام حیوانات و افزایش استانداردهای بهداشتی مزرعه، اقدامات کشاورزی پایداری است که خطرات سلامت سیارهای ناشی از پرورش دام را کاهش میدهد. در مزارع در مقیاس کوچکتر، تولید حیوان و محصول اغلب با یکدیگر ترکیب می شوند تا سیستم های به هم پیوسته ای را تشکیل دهند که ضایعات را کاهش می دهد.
حفظ آب:
حفظ آب یکی از جنبه های اصلی کشاورزی پایدار است.در سطح جهان، حدود 70 درصد از کل منابع آب شیرین موجود برای کشاورزی استفاده می شود.روشهای کاهش ضایعات آب میتواند شامل بهبود شیوههای ذخیرهسازی آب برای جلوگیری از تلفات تبخیر و نشت و کاشت محصولات مقاوم به خشکی یا محصولات مناسب برای آب و هوا باشد.بسیاری از مناطق کشاورزی به غرقابی ساده یا آبیاری سطحی به عنوان وسیله اصلی آبیاری متکی هستند.برخی از کشاورزان پایدار به دنبال اجرای آبیاری با حجم کم هستند که جریانهای آهستهای از آب را برای رفع نیاز آبی محصولات خاص و در عین حال کاهش هدر رفتن آب فراهم میکند.
امروزه به دلیل افزایش مصرف سموم و کودهای شیمیایی و خساراتی که به محیط زیست و سلامت انسان وارد شده است توجهات به سمت کشاورزی ارگانیک جلب شده است. با مطالعه دقیق روشهای کشت ارگانیک میتوانید بیشترین عملکرد بدون استفاده از سموم و کودهای شیمیایی همچنین بالاترین کیفیت محصولات را داشته باشید و همچنین حافظ سلامت محیط زیست و انسان باشید.