آفات مهم موز
آفات مهم موز
موز در نواحی جنوبی کشور همچون سیستان بلوچستان و هرمزگان کشت می شود. موز گیاهی علفی، ریزوم دار با ساقه کاذب است و گل های نر و ماده بصورت مجزا روی یک گل آذین قرار دارند. پس از گلدهی و میوه دهی موز، ساقه ای که میوه آن برداشت شد از کف بریده شده و به جای آن پاجوش دیگری جایگزین پایه مادری می شود.
بوته موز، میزبان مناسبی برای انواع آفات و حشرات است که خسارت جبران ناپذیری به آن وارد می کند. از آفات مهم موز می توان به سرخرطومی ساقه موز، کک ها، شته موز، سرخرطومی ریزوم موز، مورچه سفید، شپشک ها و ... اشاره کرد.
سرخرطومی ساقه موز:
این آفت در تمام طول سال فعال است اما در فصل تابستان به فعالیت آن پیشرفت کرده و به اوج می رسد. سرخرطومی ساقه تخم های خود را در شکاف های غلاف برگ می گذارد و لاروهای این آفت پس از اینکه از تخم خارج شدند از غلاف برگ تغذیه می کنند و سپس وارد ساقه کاذب می شوند. روش کنترل این آفت استفاده از گرانول کاربوفوران و قرص فسفید آلومینیومی و سوزاندن بوته های آلوده می باشد.
کک ها:
کک ها از دیگر آفات مهم موز می باشند که در فصل بهار ظاهر شده و تا اواخر تابستان فعالیت دارند و حداکثر خسارت این آفت در ماه های مرداد و شهریور است. کک ها از برگ های جوان و میوه موز تغذیه می کنند و با لکه دار کردن پوست موز سبب کاهش بازار پسندی موز می شود. جهت کنترل کک در باغات موز از سم پاشی با سم هایی مانند آندوسولفان یا کارباریل میتوان استفاده کرد.
شته موز:
آفت شته موز در سطح زیرین برگ ها و دو طرف رگبرگ و یا نوک برگ و برگ هایی که هنوز باز نشده اند به صورت کلنی دیده می شوند. این کلنی ها از شته های ماده بدون بال و پوره های تازه متولد شده تشکیل می شود و طول دوره پورگی این آفت 9-8 روز است و عمر حشره 27-23 روز می باشد. جهت کنترل جمعیت شته در باغات موز از سم پاشی ایمیداکلوپراید، مالاتیون استفاده می شود.
سرخرطومی ریزوم موز:
این آفت از مهم ترین آفات موز محسوب می شود. سر این حشره کشیده و به شکل خرطوم است و بدن آن با فلس پوشیده شده است. این آفت در محل طوقه تخم گذاری می کند و لاروها پس از آنکه از تخم خارج شدند از ریزوم تغذیه می کند. حشره کامل این آفت در ساقه ها پوسیده پنهان می ماند و از ساقه تغذیه می کند. جهت کنترل سرخرطومی ریزوم می بایست از پاجوش های سالم و ضدعفونی شده با امولسیون گونیالفوس استفاده کرد و سوزاندن بقایای آلوده یکی دیگر از روش های موثر در کنترل جمعیت این آفت است. همچنین باید از کشت مکرر موز در یک خاک جلوگیری کرد.
مورچه سفید:
مورچه های سفید از دیگر آفات موز هستند که از ریزوم موز تغذیه می کنند و بیشتر در مناطق گرم و معتدل دیده می شوند و به صورت اجتماعی زندگی می کنند. جهت کنترل جمعیت مورچه سفید در باغات موز از سم پاشی خاک با سایپرمترین می توان کمک گرفت.
شپشک ها:
آفت شپشک ماده دارای بدنی نرم و مسطح است که توسط سپر مومی شکل پوشیده شده و شپشک نر کشیده و کوچک است. جهت کنترل جمعیت شپشک ها می توان از حشره کش های سیستمیک استفاده نمود.
پیشنهاد می شود جهت کنترل آفات در موز از سموم شیمیایی کم خطر استفاده شود و رعایت دوره کارنس سم هنگام برداشت میوه امری ضروری محسوب می شود.