آموزش نحوه کاشت و نگهداری پیاز
کاشت و نگهداری پیاز:
پیازها در ابتدای بهار کاشته و در میانهی تابستان تا ابتدای پاییز برداشت میشوند. چه کاشت پیاز را از بذر شروع کنیم و چه از غدههای آماده استفاده بکنیم. در این مقاله به کاشت، نگهداری و برداشت پیاز میپردازیم.
پیاز را از بذر کشت کنیم یا غده؟
ما توصیه میکنیم کاشت پیاز را از غده شروع بکنید زیرا کاشت آنها راحتتر و در خاک پایداری بیشتری دارند.
غده های پیاز، پیازهای کوچکی هستند که در 14 هفته بالغ میشوند. این غدهها میتوانند تا حدودی یخزدگی را تحمل کنند و میزان بازدهی بیشتری نسبت به بذور کاشته شده که مستقیما در خاک کشت شدهاند داشته باشند. ریز غده ها یا Onion sets یا به قول عموم نشای پیاز را میتوان از تولید کنندهها و فروشگاهها تهیه کرد یا خودتان با کشت مستقیم بذر پیاز به تولید نشاء آن بپردازید. توجه کنید هنگام تهیه نشا اگر خودتان در قطر غده ها نباید بیشتر از 1 سانتیمتر باشد زیرا چنین غده هایی پس از انتقال به زمین محصول بازارپسندی را تولید نمیکنند. البته کشت مستقیم بذر هم کاملا ممکن است و حتی در مناطق سردتر توصیه میشود. برای جوانهزنی بذر دمای خاک باید حداقل 10 درجهی سلسیوس باشد، پس بهتر است حداقل 6 هفته قبل از گرم شدن خاک کاشت بذر را در فضای بسته شروع و نشاء پیاز را تهیه کنید.
کاشت پیاز
محل کاشت باید در تمام طول روز از نور آفتاب برخوردار باشد، هرچه بوته ها نور بیشتری را دریافت بکنند غدههای بزرگتری را تولید خواهند کرد. برای بهبود بافت خاک در پاییز یا ابتدای بهار به آن کود پوسیدهی دامی و کمپست اضافه بکنید.
در بهار، نشاء را به محض اینکه خاک قابل کشت و کار شد به بستر اصلی انتقال دهید، معمولا این زمان با توجه به منطقه بین اسفند ماه تا اردیبهشت ماه است. درواقع زمانی که مطمئن شدید دما از -2 درجهی سلسیوس پایینتر نمیآید. درواقع با برآرود زمان حدودی این شرایط، باید از 6 هفته قبل از آن برای نشاء کردن بذور اقدام کنید.
اما برای کاشت پیاز در پاییز باید دقت کنید این که کاشت زمانی انجام گیرد که تا زمان رسیدن دما به پایین تر از -2 درجه سلیسیوس بوته ها 6 تا 8 هفته زمان رشد داشته باشند. آنها با خنک شدن خاک به حالت خواب میروند و با گرم شدن دوبارهی خاک رشد خود را از سر میگیرند.
نیاز پیازها به عناصر غذایی بسیار بالاست و هرچه برنامهی کوددهی و تغذیهای بهتر و دقیقتری داشته باشند محصوول بیشتری تولید میکنند و بازدهی بهتری خواهند داشت. در هنگام کاشت از کودهای نیتروژنه استفاده بکنید. بسیاری از کشاورزان یک لایهی 2 تا 3 سانتیمتری در زیر هر ردیف اضافه میکنند و سپس غدد را در ردیف ها میکارند. نشاءها را در فاصلهی 4 تا 14 سانتیمتری از یکدیگر بکارید و به آرامی آنها را در عمق 2 تا 4 سانتیمتری خاک فرو بکنید. فاصلهی ردیفها از یکدیگر باید 30 تا 45 سانتیمتر باشد.
داشت پیاز
بهتر از به پیاز به عنوان گیاهی برگی مانند کاهو و کلم نگاه کنید تا گیاهی غدهای مانند هویج و چغندرقند. برگ و بخشهای هوایی اگر سالم و قوی باشند انرژی لازم برای تولید غدههای بزرگ را فراهم میکنند.
غدهها در حال رشد را با مالچ بپوشانید تا رطوبت آنها حفظ شود، علفهای هرز در اطراف آنها رشد نکنند و تهویهی مناسبی داشته باشند. پیازهای در حال ظهور ( غده های در حال رشد) را در خاک فرو نکنید و عمق آنها را بیشتر نکنید. هر چند هفته یکبار از کودهای نیتروژن بالا استفاده بکنید و کوددهی را زمانی که غدد از خاک بیرون آمدند قطع کنید. معمولا اگر در اطراف گیاه از مالچ استفاده کردید آبیاری چندانی نیاز نیست. حدودا هر هفته به ازای هر900سانتیمتر مربع خاک 2 سانتیمتر آب کافیست. برای داشتن پیازهای شیرینتر میتوانید تعداد و مقدرا آبیاری را افزایش دهید. برای جلوگیری از گلدهی در هنگام موج گرما نیز آبیاری را افزایش دهید.
ارقام توصیه شده
پیازها گیاهانی فوتوپریودیک هستند، یا به عبارتی یه دورههای نوری در طی روز حساساند، به همین خاطر ارقام مختلفی برای شرایط مختلف تولید شدهاند.
ارقام روز بلند شامل:
‘Yellow Sweet Spanish’: بزرگ، گرد، سفید-زرد
‘First Edition’: پر محصول، مناسب برای انبارداری، خامهای-زرد
‘Red Wethersfield’: غدهها تخت، پوست قرمز، گوشت سفید
‘Copra,’ ‘Southport Red Globe,’ ‘Sweet Sandwich,’ ‘Yellow Globe’: ارقام مناسب برای نگهداری طولانی مدت هستند.
از ارقام روز کوتاه میتوان به:
‘Stuttgarter’: زودرس، تا حدودی کشیده، زرد
‘White Bermuda’: طعمی بسیار نرم، غدههایی قطور و صاف، سفید رنگ
‘Red Burgundy’: مناسب برای خام خوری، سفید و شیرین، نامناسب برای نگهداری طولانی مدت اشاره کرد.
برداشت پیاز
پیازهایی که در بهار کاشته شدهاند معمولا در اواسط تابستان قابل برداشت هستند. هنگامی که بوتهها بالغ شوند قسمتهای سبز و هوایی زرد و پژمرده میشوند. در این حالت سر بوته ها را خم کنید یا بشکانید تا رسیدن غده ها سرعت بیشتری بگیرد. خاک اطراف غدهها را نرم کنید تا زودتر خشک شوند. برداشت را در هوای گر و خشک انجام دهید. وقتی سرهای بوته ها قهوهای شد، زمان برداشت غده ها رسیده است.
آفات و بیماری های پیاز
تریپس ها: حشراتی کوچک به اندازهی نوک سوزن هستند. برای پیدا کردن این حشرات یک کاغذ مشکی بردارید و قسمت های هوایی را روی آن تکان دهید اگر لکههای قهوهای کوچکی مشاهده کردید متاسفانه گیاه شما آلوده به تریپس است. برای کترل این حشره میتوان از صابونهای کشاورزی استفاده کرد و بوته ها دو تا سه بار در روز باید با محلول صابون شست.
کرمهای پیاز: غدههای در حال ظهور را با توریهای ریزبافت یا پوشش ردیف بپوشانید، مگسهای تخم گذار دوست دارند روی غدههای جوان در حال ظهور تخم گذاری کنند. این آفات محمولا در مناطق پر باران یا در فصول بارانی مشاهده میشوند.
پوسیدگی سفید: این پوسیدگی با بافت آلودهی گیاهی شروع میشود. برای کشت نشاء در بسترهایی بر پایهی کمپست استفاده نکنید. این پوسیدگی باعث زرد شدن و پژمردگی قسمتهای هوایی میشود. متاسفانه اگر پوسیدگی وارد بافت بشود راه حلی وجود ندارد. گیاه بیمار را از خاک خارج کنید و آن را معدوم کنید. از کاشت پیاز در نقاطی بیماری حضور دارد دوری کنید، این بیماری تا چندین سال در داخل خاک باقی میماند.