انواع کاج و روش نگهداری آن ها
انواع کاج و روش نگهداری آن ها
درخت کاج یک نوع درخت معروف از تیرهی کاجیان (Pinaceae) است که به خانوادهای از درختان با برگهای سوزنی و مخروطهای بزرگ و تخت معروف است. این درخت از جمله درختان مهم جنگلی و تجاری در مناطق مختلف جهان محسوب میشود و ویژگیهای متعددی دارد:
- برگهای سوزنی: برگهای کاج به شکل سوزنی هستند و از این ویژگی برای تقلیم کمتر آب در مقایسه با درختانی که برگهای عریض دارند، بهرهبرداری میشود. این ویژگی این درخت را به عنوان یکی از منابع مناسب چوب و کاغذ تبدیل کرده است.
- مخروطهای بزرگ: کاجها مخروطهایی بزرگ و تخت دارند که دانههای ریز و نیزهای درون آنها قرار دارد. این مخروطها تولید بذرها را انجام میدهند و در فصلهای خشک، دانهها به راحتی از آنها جدا میشوند.
- استفادههای متعدد: چوب کاج به دلیل مقاومت، چگالی و قابلیت ساخت و ساز مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، از دانههای کاج بهعنوان منبع تغذیه برای بسیاری از پرندگان و جانوران وحشی نیز استفاده میشود.
- تأثیرات محیطی: درخت کاج علاوه بر تولید چوب و محصولات مختلف، در تراز تنفس جو اثرات مفیدی دارد و به تولید اکسیژن و کاهش غلظت دیاکسید کربن در جو کمک میکند.
- مقاومت به آلودگی: برخی از انواع کاجها به عنوان درختان مقاوم به آلودگی هوا و خاک شناخته میشوند و بهعنوان درختان شهری و پارکی مورد استفاده قرار میگیرند.
- پیشرفت در برنامههای زیباسازی: درخت کاج بهدلیل شکل منحصربهفرد و برگهای سوزنی در برنامههای زیباسازی فضاهای سبز، باغها و پارکها نیز استفاده میشود.
به طور کلی، درخت کاج یکی از درختان مهم و گوناگون با استفادههای گوناگون در حوزههای مختلف میباشد.
درخت کاجها به انواع مختلفی تقسیم میشوند که هر کدام دارای ویژگیها و کاربردهای خاصی هستند. در زیر به برخی از انواع شناختهشده از درخت کاجها اشاره میکنم:
- کاج سیبری (Pinus sibirica): این نوع کاج در مناطق سردسیری و کوهستانی یافت میشود. چوب کاج سیبری مقاومت بالا و بافتی متمرکز دارد که مورد استفاده در ساخت کابینتها، مصنوعات چوبی و مصارف ساختمانی قرار میگیرد.
- کاج ماریتایم (Pinus pinaster): این نوع کاج در نواحی ساحلی جنوب غربی اروپا یافت میشود. چوب آن به عنوان چوب ساختمانی، کاغذسازی و مصنوعات چوبی مورد استفاده قرار میگیرد.
- کاج سوزنی (Pinus strobus): این نوع کاج در امریکای شمالی یافت میشود. چوب آن برای تولید مبلمان، کابینتها و مصنوعات چوبی مورد استفاده قرار میگیرد.
- کاج پوندروزا (Pinus ponderosa): این نوع کاج در غرب امریکای شمالی رشد میکند. چوب آن به عنوان چوب ساختمانی، پنلهای چوبی و مصنوعات دیگر به کار میرود.
- کاج پونیک (Pinus pinea): این نوع کاج در مناطق جنوب اروپا و شمال آفریقا رشد میکند. دانههای این درخت به نام "پینولی" شناخته میشوند و در آشپزی به کار میروند.
- کاج جاپونیکا (Pinus densiflora): این نوع کاج در ژاپن رشد میکند و به عنوان چوب ساختمانی، مصنوعات چوبی و مبلمان استفاده میشود.
- کاج لاریو (Pinus laricio): این نوع کاج در مناطق جنوبی اروپا رشد میکند و چوب آن در ساختوساز و تولید مصنوعات چوبی بهکار میرود.
- کاج کرواتی (Pinus nigra): این نوع کاج در مناطق مختلف اروپا رشد میکند و چوب آن به عنوان چوب ساختمانی و کاغذسازی استفاده میشود.
- کاج خراشی (Pinus mugo): این نوع کاج در مناطق کوهستانی اروپا یافت میشود و به عنوان درخت تزئینی و زینتی در باغها و پارکها کاربرد دارد.
- کاج ژاپنی (Pinus thunbergii): این نوع کاج در ژاپن رشد میکند و به عنوان درخت تزئینی و برای تشکیل بونسای ها به کار میرود.
ده نوع نامبرده شده از شناخته شده ترین و پرکاربرد ترین انواع کاج در دنیا هستند اما درختان کاج دارای تنوع غیر قابل تصوری هستند. برای مثال از انواع کمتر شناخته شدهی این درخت که بومی کشورماست به کاج تهران می توان اشاره کرد. به طور کلی، درخت کاج تهران (Pinus brutia) یکی از انواع درخت کاجها است که در مناطق جنوب غربی آسیا و خصوصاً مناطق جنوبی ایران رشد میکند. این درخت به نامهای مختلفی نیز شناخته میشود، از جمله کاج قرمز و کاج کاهی. ویژگیهای اصلی این نوع کاج به شرح زیر است:
زیستگاه و انتشار: کاج تهران به طور طبیعی در مناطقی با آب و هوای گرم و خشک، از جمله مناطق جنوبی ایران از جمله تهران، فارس، کرمان و بوشهر رشد میکند. این درخت به خاطر مقاومت به شرایط خشکی و گرمای بالا در مناطق صحرایی و کوهستانی پراکنده است.
استفادههای مختلف: چوب این درخت به دلیل مقاومت و سختیاش در صنایع ساختمانی، تولید مصنوعات چوبی و مبلمان به کار میرود. همچنین، این درخت برای تزئین فضاهای سبز شهری و پارکها نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
مقاومت به شرایط محیطی: کاج تهران به دلیل مقاومت به خشکی و تحمل در برابر شرایط محیطی سخت، مناسب برای مناطقی با آب و هوای خشک و گرم است.
گلها و میوهها: گلهای این درخت کوچک و زرد رنگ هستند و میوههایی به نام تاج یا غراب تولید میکند که بذرهای آن برای پراکنش استفاده میشود.
کاج تهران به عنوان یکی از انواع درختان خودرو در مناطق خشک و گرم کشورمان اهمیت زیادی دارد و به عنوان منبع چوب مقاوم و در عین حال مناسب برای تزئین فضاهای شهری به کار میرود.
بسیار حائز اهمیت است که از سایت ها و فروشگاه های معتبر اقدام به خرید بذر کاج تهران نمایید.
نحوه ی کاشت و نگهداری کاج:
درختان کاج نیاز به نگهداری و توجه چندانی ندارندو میتوانند به عنوان بادشکن، سایه انداز یا حد فاصل در فضای سبز شما عمل کنند
- - آبیاری: بیشتر درختان کاج نسبت به خشکی مقاوماند و برای رشد مناسب به مقدار کمی آب نیاز دارند. یعنی در مناطق مرطوب شما میزان آب مورد نیاز درخت را از محیط دریافت میکنید. تنها زمانی که درختان بالغ نیاز به آبیاری دارند در زمستانهای خشک و شرایط خشکی شدید است. در چنین شرایطی شما باید ماهی یکبار زمین را به خوبی آبیاری کنید تا شرایطی شبیه باران یا برف در زمستان ایجاد شود. در طی شرایط خشکی هفته ای یکبار با حدود 2تا6 سانتیمتر آب، زمین را آبیاری کنید. آبیاری نا منظم و عمیق باعث عمیق شدن ریشهها میشود. یکی از راههای جلوگیری از وارد شدن تنش به ریشه استفاده از مالچ در سطح خاک است. مالچها به علاوهی حفظ رطوبت سطحی خاک از رشد علفهای هرز نیز جلوگیری میکنند.
- - کوددهی: برای سوزنی برگان کودهای آرام جذب بهترین گزینه هستند. در درختان جوان کودهای آرام جذب باعث رشد سالم و قوی درختان می شود. برای درختان مسن، کودهای دیر جذب باعث سالم ماندن و رشد مداومخواهند بود. کودهای سریعالجذب اکثرا باعث آسیب به ریشه های درختان جوان میشوند. هرچند كه درختان مسن توان تحمل تنش وارد شده به ريشههایشان توسط کود های سریعالجذب را دارند استفاده از این کودها را برای درختان مسن نیز توصیه نمیکنیم. از سال دوم 1 تا 2 کیلوگرم از کودهای دیرجذب (حالت گرانوله) مانند 10-10-10 یا 10-5-10 برای هر 10 مترمربع استفاده کنید. برای درختان مسن که در فضای باز کاشته شدهاند میتوانید 1 کیلوگرم از کودهای دیرجذب را برای هر 3 سانتی متر(عمقی) سطح خاک در سایه انداز درخت استفاده بکنید.
- - خاک: کاجها درون خاک های شنی با زهکشی مناسب که عناصر مغذیشان در دسترس باشد رشد مناسبی دارند.
- - نور: درختان کاج در نور مستقیم برای داشتن رشدی مساعد نیاز دارند. هرچند بعضی از گونههای این درخت در نور غیر مستقیم رشد مناسبی دارند اما به طور عمومی درختان کاج را درختان حساس به سایه در نظر گرفت.
- - هرس درختان کاج: درختان کاج نیاز به هرس دقیق و کنترل شده دارند و نسب به هرس حساس هستند. دقت کنید هنگام هرس بیشتر از یک سوم از رشد سالانه را هرس نکنید. هرچند گاهی بخش های داخلی درخت که خشک شدهاند برای گردش بهتر هوا درون درخت هرس شوند.
درختان کاج یکی از بهترین انتخاب ها برای فضاسازی در باغات و ویلاها هستند و به دلیل رشد مناسب میتوانند به عنوان بادشکن در اطراف باغات تجاری نیز کاشته شوند. در این مقاله تلاش شد به انواع شناخته شده و نگهداری عمومی این درخت زیبا پرداخته شود.